వైరస్లకు, వాటి వల్ల వచ్చే వ్యాధులకు వేరు వేరు పేర్లుంటాయి. ఉదాహరణకు హెచ్ఐవీ అనేది వైరస్.. దాని వల్ల వచ్చే వ్యాధి పేరు ఎయిడ్స్. ఎక్కువ మందికి వ్యాధి పేరు తెలుస్తుంది కానీ, దానికి కారణమయ్యే వైరస్ పేరు తెలియదు. వైరస్లకు, వ్యాధులకు పేర్లు పెట్టడానికి ముందు రీసెర్చ్ జరుగుతుంది. ముందుగా టెస్టుల ద్వారా వైరస్ తాలూకు జెనెటిక్ స్ట్రక్చర్ని గుర్తించి.. దాని ఆధారంగా పేరుని నిర్ణయిస్తారు. ఈ పేరు ఆధారంగానే ల్యాబ్లో వ్యాక్సిన్, మెడిసిన్ డెవలప్మెంట్పై రీసెర్చ్ చేస్తారు.
పేర్లు పెట్టేది వీళ్లు
వైరాలజిస్టులు, సైంటిఫిక్ కమ్యూనిటీలు సభ్యులుగా ఉండే ఇంటర్నేషనల్ కమిటీ ఆన్ టాక్స్మొని ఆఫ్ వైరసెస్ (ఐసీటీవీ) వైరస్లకు పేర్లు పెడుతుంది. వ్యాధి నిర్మూలన, వ్యాప్తి, సివియారిటీ, ట్రీట్మెంట్కి సంబంధించిన విషయాల పరిశీలన డబ్ల్యూహెచ్వో కనుసన్నల్లో జరుగుతుంది. కాబట్టి, వ్యాధి పేరు డబ్ల్యూహెచ్వోలో ఉండే ఇంటర్నేషనల్ క్లాసిఫికేషన్ ఆఫ్ డిసీజస్ (ఐసీడీ) పేర్లు పెడుతుంది. వ్యాధి గురించి అందరికీ తెలియాలని, మీడియాలో, జన సమూహాల్లో చర్చలు జరిగితే ప్రజలకు అవగాహన కలుగుతుందని ఇలా పేర్లు పెడతారు.
కోవిడ్-19
చైనాలోని వుహాన్ సిటీలో 2019, డిసెంబర్లో కొత్తగా వచ్చిన వైరస్ పేరు సివియర్ అక్యూట్ రెస్పిరెటరీ సిండ్రోమ్ కరోనా వైరస్ (సార్స్కోవ్2) 2020 ఫిబ్రవరి 11న ఐసీటీవీ ప్రకటించింది. జెనెటికల్గా కరోనా ఫ్యామిలీకి చెందిన ఈ వైరస్ శ్వాస వ్యవస్థ మీద ప్రభావం చూపిస్తుంది. కాబట్టి ఆ పేరును డిసైడ్ చేశారు. 2003లో వచ్చిన సార్స్కి, దీనికి దగ్గరి పోలికలు ఉండటంతో సార్స్కోవ్– 2 అని పేరు పెట్టారు. అదే రోజున ఈ వైరస్ వల్ల వచ్చే వ్యాధి పేరును ‘ కోవిడ్ –19’ అని డబ్ల్యూహెచ్వో ప్రకటించింది. డబ్ల్యూహెచ్వో, ఐసీటీవీ రెండు కలిసి చర్చించిన తర్వాతే వైరస్కి, డిసీజ్లకు పేర్లు ప్రకటిస్తాయి. కోవిడ్ అంటే కరోనా వైరస్ డిసీజ్– 2019 అని అర్థం. 2019 లో గుర్తించినందుకు ‘19’ అని పెట్టారు.
స్వైన్ ఫ్లూ
2009 ఏప్రిల్లో జలుబు, జ్వరంతో మరణాలకు కారణమవుతున్న వైరస్ని హెచ్1ఎన్1 వైరస్ అని గుర్తించారు. హెచ్1ఎన్1 అనేది1918లో వచ్చిన ‘స్పానిష్ ఇన్ఫ్లుయెంజా ఏ వైరస్’లో సబ్టైప్. ఈ వైరస్ తాలూకు జీన్స్ అంతకుముందు పందుల్లో కనుక్కున్న వైరస్ని పోలి ఉన్నాయి. ఇది పందుల నుంచే వచ్చిందని ‘స్వైన్ ఇన్ఫ్లుయెంజా వైరస్’ అని డబ్ల్యూహెచ్వో ప్రకటించింది. పందిని ఇంగ్లిష్లో స్వైన్ అంటారు. హెచ్1ఎన్1 జీన్స్ ఉన్న వైరస్ను అంతకుముందు వియత్నాం బాతుల్లో కూడా గుర్తించారు. కేవలం కొత్త వైరస్లకే ఐసీటీవీ పేరు పెడుతుంది. లేదంటే అంతకు ముందు వైరాలజిస్ట్లు పెట్టిన పేర్లనే కంటిన్యూ చేస్తారు.
స్పానిష్ ఫ్లూ
స్పానిష్ ఫ్లూ.. ఈ వ్యాధి స్పెయిన్లో పుట్టలేదంటే చాలామంది నమ్మరు! మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత ప్రపంచాన్ని వణికించిన ఈ మహమ్మారి ఏ దేశంలో పుట్టిందో ఎవరికీ తెలియదు. చాలా దేశాలు యుద్ధంలో నష్టపోయాయి. స్పెయిన్ మాత్రం యుద్ధంలో పాల్గొనకుండా న్యూట్రల్గా ఉంది. దాంతో స్ట్రాంగ్గా ఉన్న స్పెయిన్ అందరి కన్నా ముందు ఫ్లూని రిపోర్ట్ చేసింది. ఫ్రెంచ్ సరిహద్దుల్లో దీని తీవ్రత ఎక్కువగా ఉండటంతో కొన్నాళ్లు దీన్ని ‘ఫ్రెంచ్ ఫ్లూ’ అని కూడా పిలిచారు. కానీ, ఎక్కువమంది ఈ ఫ్లూ వార్తల కోసం స్పెయిన్ మీదే ఆధారపడటంతో అంతా స్పానిష్ ఫ్లూ అనే పిలిచారు.
ఎబోలా
1967లో యంబుకు అనే జర్మన్ టౌన్లో ఈ ఫీవర్ వల్ల ఏడుగురు చనిపోవడంతో దీన్ని యంబుకు ఫీవర్ అని పిలిచారు. 1976లో కాంగోలోని జైరే అనే పల్లెటూరులో పీటర్ పైట్ అనే లండన్ సైంటిస్ట్ మొదటిసారి ఈ కొత్త వైరస్ని గుర్తించాడు. దీన్ని ఈజీగా గుర్తు పట్టడానికి ఆ గ్రామానికి 60 మైళ్ల దూరంలో ఉన్న ఎబోలా నది పేరు పెట్టాడాయన. అక్కడి లోకల్ భాషలో ఎబోలా అంటే ‘తెల్లని నీరు’ అని అర్థం. గబ్బిలం ఎంగిలి చేసిన పండును తి
న్న ఒక చిన్నారికి ఈ వైరస్ సోకి… ఆమె నుంచి 2014–16 లో పశ్చిమాఫ్రికాలో వేలమంది ఈ వైరస్ బారిన పడ్డారు.
నిఫా వైరస్
నిఫా వైరస్ ‘పారమాక్స్ ఓవరైడ్’ అనే ఫ్యామిలీకి చెందింది. శ్వాస వ్యవస్థ మీద తీవ్ర ప్రభావం చూపే ఈ వైరస్ వ్యాప్తిని మొదట1999 లో గుర్తించారు. మలేసియాలోని సూంగై నిఫా అనే ఊళ్లో పందుల పెంపకం దారుల్లో ఈ వైరస్ని గుర్తించారు. ఈ వైరస్ వల్ల పది లక్షల పందులతో పాటు వందమంది చనిపోయారు. నిఫా ఊరి పేరునే వైరస్కి పెట్టారు. ఈ వైరస్ ముందుగా ఫ్రూట్ బ్యాట్స్ జాతి గబ్బిలాల నుంచి ఇతర జంతువులకు, మనుషులకు సోకినట్టు సైంటిస్టులు గుర్తించారు.