యోగాతో శారీరక వ్యాయామం.. మానసిక ప్రశాంత..ఇవాళ (జూన్ 21) అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం

యోగాతో శారీరక వ్యాయామం.. మానసిక ప్రశాంత..ఇవాళ (జూన్ 21) అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం

ప్రపంచవ్యాప్తంగా 11వ అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం ‘ఒకే భూమి  ఒకే ఆరోగ్యం’ అనే మహత్తర నినాదంతో  ముందుకు వచ్చింది. ఈ నినాదం కేవలం శారీరక, మానసిక ఆరోగ్యాల ఆవశ్యకతను మాత్రమే కాదు.. అంతకు మించి ప్రకృతితో మమేకమై జీవించడం, మానవీయ విలువలను నిలబెట్టడం, ఆధ్యాత్మికతను పెంపొందించుకోవడం,  వేగవంతమైన సాంకేతికతతో కూడిన ఆధునిక జీవనశైలి మధ్య సంపూర్ణ సమతుల్యతను సాధించాల్సిన అనివార్యతను స్పష్టం చేస్తోంది. యోగాను కేవలం ఒక వ్యాయామ పద్ధతిగా కాకుండా,  సంపూర్ణ జీవన విధానంగా ప్రపంచానికి పరిచయం చేస్తోంది. 

ప్రస్తుత 21వ శతాబ్దం అనూహ్యమైన సాంకేతిక విజ్ఞాన అభివృద్ధికి నిలయం. కృత్రిమ మేధస్సు (ఏఐ), ఇంటర్నెట్ ఆఫ్ థింగ్స్, వర్చువల్ రియాలిటీ వంటి సాంకేతికతలు మన జీవన విధానాన్ని పూర్తిగా మార్చివేశాయి.  వ్యక్తుల మధ్య ప్రత్యక్ష సంభాషణ తగ్గి, డిజిటల్ ఆధిపత్యం పెరిగింది. 

ఆరోగ్యంపై ప్రభావం

నేటి ఆధునిక జీవనశైలి సౌకర్యవంతంగా మారినప్పటికీ, శారీరక శ్రమ లేకపోవడం, అనారోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్లు, నిద్రలేమి,  అధిక ఒత్తిడి వంటివి అనేక ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తున్నాయి. స్థూలకాయం, మధుమేహం, గుండె సంబంధిత వ్యాధులు, అధిక రక్తపోటు వంటి జీవనశైలి వ్యాధులు సర్వసాధారణంగా మారాయి. కంప్యూటర్లు, స్మార్ట్​ఫోన్ల ముందు గంటల తరబడి గడపడం వల్ల కంటిచూపు సమస్యలు, వెన్నునొప్పి, మెడనొప్పి వంటివి పెరుగుతున్నాయి.  ఈ పరిస్థితుల్లో, ఒక సంపూర్ణ ఆరోగ్య సంరక్షణ విధానం అత్యవసరం.  

ఇటువంటి క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో, యోగా సాధన ఒక దీపస్తంభం వలె నిలుస్తుంది. ముఖ్యంగా  ధ్యానం, ప్రాణాయామం,  వివిధ రకాల ఆసనాలు ఈ ఒత్తిడిని సమర్థవంతంగా తగ్గించేందుకు ఉత్తమ మార్గాలుగా నిరూపితమయ్యాయి. యోగా కేవలం శారీరక వ్యాయామం మాత్రమే కాదు. ఇది మనస్సుకు స్థిరత్వాన్ని, శరీరానికి ఆరోగ్యాన్ని,  మానసిక  ప్రశాంతతను అందిస్తోంది.

యోగా జీవనశైలితో పర్యావరణ పరిరక్షణ

‘ఒకే భూమి. - ఒకే ఆరోగ్యం’ అనే నినాదం మన ఆరోగ్యం,  భూమి, పర్యావరణ పరిరక్షణపై ఎంతగానో ఆధారపడి ఉందని స్పష్టం చేస్తోంది.  ప్రస్తుత ప్రపంచం.. వాతావరణ మార్పులు, అటవీ నిర్మూలన, జల కాలుష్యం, వాయు కాలుష్యం,  ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాలతో సహా తీవ్రమైన పర్యావరణ సమస్యలను ఎదుర్కొంటోంది. ఈ పర్యావరణ క్షీణత  నేరుగా మానవ ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చూపుతోంది.  

కలుషితమైన గాలిని పీల్చడం, కలుషితమైన నీటిని తాగడం,  రసాయనాలతో నిండిన ఆహారాన్ని తీసుకోవడం వల్ల అనేక అనారోగ్య సమస్యలు, దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు పెరుగుతున్నాయి. యోగా  జీవనశైలి  పర్యావరణహితమైన జీవితానికి ఒక మార్గదర్శిగా నిలుస్తుంది.   ప్రకృతితో మమేకమై జీవించడం ద్వారా మనం శారీరకంగా, మానసికంగా ఆరోగ్యంగా ఉండటమే కాకుండా, భవిష్యత్ తరాలకు ఆరోగ్యకరమైన 
వాతావరణం అందించగలుగుతాం. 

భారతీయతత్వం- ప్రపంచానికి దిక్సూచి 

భారతీయ సంస్కృతిలో ఆరోగ్యం అనేది కేవలం శారీరక రోగాల లేమి కాదు, అది సంపూర్ణ శారీరక, మానసిక, సామాజిక, ఆధ్యాత్మిక శ్రేయస్సును అందిస్తోంది. ఆయుర్వేదం, యోగా, సిద్ధ, ప్రకృతి చికిత్స వంటి ప్రాచీన భారతీయ వైద్య విధానాలు ఈ సమగ్ర ఆరోగ్య భావనకు నిదర్శనం.  భారతీయ కుటుంబ వ్యవస్థ, ఆహార పద్ధతులు, పండుగలు, పర్యావరణంతో అనుసంధానం - ఇవన్నీ ఆరోగ్యకరమైన జీవనానికి దోహదపడ్డాయి. ఉదాహరణకు, సంప్రదాయ భారతీయ ఆహారం పోషకాలతో నిండి ఉంటుంది.  రుతువులకు అనుగుణంగా మారుతుంది. శరీరం, మనస్సుకు ప్రశాంతతను ఇస్తుంది.  

యోగా.. భారతీయ సంస్కృతి, తత్వశాస్త్రం నుంచి ఉద్భవించిన ఒక గొప్ప జీవన తత్వం.  వేద కాలం నాటి నుంచీ యోగా భారతదేశంలో ఒక జ్ఞాన మార్గంగా, ఆధ్యాత్మిక సాధనగా వికసించింది.  ‘వసుధైక కుటుంబం’,  ‘సర్వే జనాః సుఖినో భవంతు’వంటి విశాలమైన, సార్వత్రిక భావనలు ఇప్పుడు ప్రపంచానికి అత్యంత అవసరమవుతున్నాయి. ఈ ప్రాచీన భావనలు ఆధునిక ప్రపంచంలోని సవాళ్లకు సమాధానాలు అందించగలవు.  యోగా ద్వారా భారతదేశం కేవలం భౌతికంగానే కాకుండా, ఆధ్యాత్మికంగా, మానసికంగా ప్రపంచానికి ఒక దిక్సూచిగా నిలుస్తోంది. 

ప్రపంచ శాంతికి యోగా దోహదం

2025 అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం మనల్ని ఒక ముఖ్యమైన నిర్ణయానికి చేర్చుతోంది.  నిజమైన అభివృద్ధి అంటే కేవలం సాంకేతిక పురోగతి మాత్రమే కాదు. అది మానవీయతను నిలబెట్టడం, ప్రకృతితో సత్సంబంధాలను కొనసాగించడం జరుగుతోంది.  సంపూర్ణ ఆరోగ్యంతో కూడిన జీవన మార్గాన్ని అనుసరించడం. ఆధునిక జీవనశైలిలోని సవాళ్లను ఎదుర్కొంటూ, భారతీయ సంస్కృతి అందించిన సమగ్ర ఆరోగ్య సూత్రాలను అనుసరించడానికి యోగా ఒక బలీయమైన సాధనం.  యోగా  ద్వారా మన జీవితం సంపూర్ణ  సమతుల్యతను సాధిస్తుంది.  

ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానవ ప్రశాంతతను చేరుతుంది, భూమి మరింత సురక్షితంగా ఉంటుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా శాంతి, సామరస్యం వెల్లివిరుస్తాయి.  అందువల్ల, ప్రతి పౌరుడు  ‘ఒకే భూమి - ఒకే ఆరోగ్యం’ నినాదాన్ని కేవలం ఒక నినాదంగా కాకుండా, ఆచరణలోకి తీసుకురావాలి. యోగాను  వ్యక్తిగత జీవితంలో భాగంగా చేసుకోవడం ద్వారా, మనం ఆరోగ్యకరమైన సమాజానికి,  సుస్థిరమైన పర్యావరణానికి,  శాంతియుత ప్రపంచానికి దోహదపడదాం. ఈ అంతర్జాతీయ యోగా దినోత్సవం మనందరికీ ఆరోగ్యకరమైన, సంతోషకరమైన భవిష్యత్తు వైపు అడుగులు వేయడానికి స్ఫూర్తినిస్తుందని ఆశిద్దాం. 

-డా. రావుల కృష్ణ, 

అసిస్టెంట్​ ప్రొఫెసర్​,
హెచ్​సీయూ