- డైలీ ఎక్స్పైరీలు బంద్
- ఎఫ్అండ్ ఓ రూల్స్కఠినం
- కాంట్రాక్టు సైజు పెంపు
న్యూఢిల్లీ : ఫ్యూచర్ఆండ్ఆప్షన్స్(ఎఫ్అండ్ఓ) ట్రేడింగ్ రూల్స్ను సెబీ కఠినతరం చేసింది. ఇండెక్స్ డెరివేటివ్స్లో ట్రేడింగ్లో రిస్కును తగ్గించడానికి సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ) కొత్త రూల్స్ను ప్రకటించింది. ఎఫ్అండ్ఓ ట్రేడింగ్ చేసే వాళ్లు విపరీతంగా నష్టపోతుండటంతో ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇక మీదట ప్రతి స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ దాని బెంచ్‌‌‌‌మార్క్ ఇండెక్స్లలో ఒకదానికి మాత్రమే డెరివేటివ్ కాంట్రాక్ట్‌‌‌‌లను వారంవారీ గడువుతో అందిస్తుంది. అంటే డైలీ కాంట్రాక్టులు ఉండవు. వీక్లీవి మాత్రమే ఉంటాయి.
దీనివల్ల ట్రేడింగ్కు తక్కువ అవకాశాలు ఉంటాయి. ప్రమాదకర ఊహాగానాలను, అంచనాలను తగ్గించడమే లక్ష్యంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నామని సెబీ వర్గాలు తెలిపాయి. ఎక్స్పైరీ రోజున క్యాలెండర్ స్ప్రెడ్ ప్రయోజనాన్ని తొలగించిందని కూడా పేర్కొన్నాయి. ఇక నుంచి డెరివేటివ్‌‌‌‌లలో ట్రేడ్ చేయగల కనీస మొత్తం పెరుగుతోంది.
నష్టాలను భరించగలిగిన వారు మాత్రమే ట్రేడింగ్లో పాల్గొనేలా చేయడానికి సెబీ ఈ మార్పు చేసింది. కాంట్రాక్టు వాల్యూ మొత్తాన్ని రూ.5–10 లక్షల నుంచి రూ.15 లక్షలకు పెంచింది. డెరివేటివ్ కాంట్రాక్టు విలువను దశలవారీగా రూ.15 లక్షల నుంచి రూ.20 లక్షలకు పెంచుతారు. కొత్త రూల్స్ వచ్చే నెల 20 నుంచి దశలవారీగా అమల్లోకి వస్తాయి.
మరింత మార్జిన్
డెరివేటివ్ ట్రేడింగ్చేసేటప్పుడు పెట్టుబడిదారులు మరింత డబ్బును ఉంచాలి. భారీ నష్టాల నుంచి రక్షించడానికి ఇది ఉపయోగపడుతుంది. ఫైనాన్షియల్ మార్కెట్లలో భారీ నష్టాలు వచ్చినప్పుడు తట్టుకోవడానికి వీలుగా ‘ఎక్స్ట్రీమ్ లాస్ మార్జిన్’ (ఈఎల్ఎం)ను వసూలు చేస్తారు. ఎక్స్పైరీ డేస్లో స్పెక్యులేషన్కార్యకలాపాలు ఎక్కువగా ఉంటున్నాయని గుర్తించి సెబీ ఈ చర్య తీసుకుంది.
ఉదాహరణకు, ఒక ఇండెక్స్ కాంట్రాక్ట్‌‌‌‌పై వీక్లీ ఎక్స్పైరీ 7వ తేదీన ఉంటే, ఇండెక్స్‌‌‌‌పై ఇతర వీక్లీ/మంత్లీ ఎక్స్పైరీలు 14వ, 21వ, 28వ తేదీలలో ఉంటే, 7వ తేదీన ముగియబోయే అన్ని ఆప్షన్ కాంట్రాక్ట్‌‌‌‌లకు, 7వ తేదీన 2 శాతం అదనపు ఈఎల్ఎం ఉంటుంది. బ్రోకర్లు ఇక నుంచి కొనుగోలుదారుల నుంచి పూర్తి ఆప్షన్ ప్రీమియంను ముందుగా సేకరిస్తారు. వేర్వేరు గడువు తేదీలలో పొజిషన్‌‌‌‌లను ఆఫ్‌‌‌‌సెట్ చేసే సామర్థ్యం పరిమితం అవుతుందని ఎనలిస్టులు తెలిపారు.
ఈ మార్పులు ఎందుకంటే...
ఇండెక్స్ డెరివేటివ్స్లో ట్రేడింగ్ చాలా ప్రమాదకరమని సెబీ గుర్తించింది. ఇది మార్కెట్ అస్థిరతకు దారి తీస్తుందని, పెట్టుబడిదారులకు నష్టాలను కలిగిస్తుందని తెలిపింది. ఈ కొత్త నిబంధనలు ఈ సమస్యలను పరిష్కరిస్తాయని పేర్కొంది. గత మూడు ఆర్థిక సంవత్సరాల్లో 1.13 కోట్ల మంది రిటైల్ ఎఫ్ అండ్ ఓ వ్యాపారులు ఏకంగా రూ. 1.81 లక్షల కోట్ల నికర నష్టాన్ని చవిచూసినట్లు స్టడీ వెల్లడించడంతో సెబీ ఈ చర్య తీసుకుంది.
గత 3 సంవత్సరాలలో కేవలం 7.2శాతం వ్యక్తిగత ఎఫ్అండ్ఓ వ్యాపారులు మాత్రమే లాభాలు సంపాదించారు. రిటైల్ ట్రేడర్ల సంఖ్య రెండేళ్లలో దాదాపు రెండింతలు పెరిగింది. 2022 ఆర్థిక సంవత్సరంలో దాదాపు 51 లక్షల మంది నుంచి 2024 ఆర్థిక సంవత్సరంలో దాదాపు 96 లక్షలకు చేరుకుంది. మరొక సంగతి ఏమిటంటే ఎఫ్అండ్ఓ ట్రేడింగ్లో అత్యధికంగా నష్టపోతున్న వారిలో తెలుగు వారే ఎక్కువని తేలింది.
