కాటుక అంటే ఐటెక్స్, ఐటెక్స్ అంటే కాటుక అని తరతరాలుగా మైండ్లో రిజిస్టర్ అయిపోయింది జనాలకి. మనదేశంలో మారుమూల ఏ పల్లెలో చూసినా పసిపాపల కళ్లకు దిద్దే కాటుక నుంచి నుదుట పెట్టుకునే బొట్టు వరకు ఐటెక్స్ కేరాఫ్ అయింది. అంతగా ప్రజల మనసులు దోచుకున్న ఐటెక్స్ కంపెనీ గురించి ఇంట్రెస్టింగ్ సంగతులివి. ఐటెక్స్ కంపెనీకి పునాది వేసిన అతను ఒక ప్రముఖ గాయని దగ్గర డ్రైవర్గా పనిచేసేవాడు. అతను ‘ప్రతి నెలా జీతం వస్తుంది. చాలని’ అనుకుని ఉంటే ఈ రోజు కాస్మొటిక్ ప్రపంచంలో ఐటెక్స్ అనేది ఉండేది కాదు. ఆ డ్రైవర్కి వచ్చిన ఒక ఆలోచనతో మార్కెట్లోకి కాటుక వచ్చింది. దాన్ని అనుసరిస్తూ కుంకుమ వచ్చిచేరింది.
ఆ తర్వాత అంచెలంచెలుగా ఎదిగి మరెన్నో ప్రొడక్ట్స్ మార్కెట్లోకి వచ్చాయి. ఐటెక్స్ కంపెనీ మొదలుపెట్టిన అతను అమ్మేశాడు. కానీ, ప్రజల్లో దానికున్న స్థానాన్ని మాత్రం ఎవరూ మార్చలేకపోయారు. అందుకే మనదేశంలోని టాప్ టెన్ కాస్మొటిక్స్లో ఐటెక్స్ ఒకటైంది.1938లో మొదలైన దీని ప్రస్థానం ఈ ఏడాది సెప్టెంబర్కి 85 ఏండ్లు పూర్తి చేసుకోబోతుంది. ఆ జర్నీ విశేషాలు ఇవి...
కె. వాసుదేవన్. ప్రముఖ కర్నాటిక్ సింగర్ ఎమ్.ఎస్. సుబ్బులక్ష్మి దగ్గర డ్రైవర్గా ఉంటూనే... ఆమెకి అసిస్టెంట్గా పనిచేసేవాడు. పనైతే చేస్తుండేవాడు కానీ అతనికి వ్యాపారం పెట్టాలనే ఆలోచన ఉండేది. ఆ వ్యాపారం కూడా కాటుక అయితే బాగుండు అనుకున్నాడు. అందుకు పురాణాలు చదివాడు. వాటిలో కళ్లకి కాటుక ఎలా వాడాలో తెలుసుకున్నాడు. కాటుక తయారీకి కావాల్సిన సామాగ్రిని తెచ్చుకుని తనే స్వయంగా చేత్తో తయారుచేయడం మొదలుపెట్టాడు. అది సక్సెస్ కావడంతో కంపెనీ పెట్టాలనుకున్నాడు వాసుదేవన్. అలా1938వ సంవత్సరం, చెన్నైలోని ట్రిప్లికేన్లో ‘అరవింద్ లాబొరేటరీస్’ పేరుతో ఒక చిన్న స్టోర్ తెరిచాడు. ఆ తర్వాత దాన్ని ‘ఐటెక్స్’ బ్రాండ్ పేరుతో మార్కెట్లోకి తీసుకొచ్చాడు. మొట్టమొదట తమిళనాడులోని ట్రిప్లికేన్లో ఉన్న పుష్పవనం స్టోర్స్ దగ్గర అమ్మకాలు మొదలుపెట్టాడు. కంపెనీ మొదలుపెట్టిన రోజుల్లోనే వ్యాపారం బాగా సాగడంతో కాటుకతోపాటు లిక్విడ్ కుంకుమ (తిలకం) తయారుచేసి, గ్లాస్ బాటిల్స్లో అమ్మడం మొదలుపెట్టాడు.
మహిళా వర్కర్లే ఎక్కువ
ఎ.వి శ్రీనివాసన్ అనే కెమికల్ సైంటిస్ట్ ఐటెక్స్ కంపెనీని1958లో కొన్నాడు. అంత బాగా నడుస్తున్న కంపెనీని వాసుదేవన్ ఎందుకు అమ్మాడనే విషయం స్పష్టంగా తెలియదు. కానీ, వాసుదేవన్ తర్వాత కంపెనీ పగ్గాలు చేపట్టిన శ్రీనివాసన్ కూడా ఐటెక్స్ని డెవలప్ చేయడంలో బాగా కృషి చేశాడు. మొదట్లో ఆయన కూడా కాటుకను చేత్తోనే తయారుచేసేవాడు. వ్యాపారాన్ని విస్తరించే క్రమంలో చెన్నైలోని వెస్ట్ మాంబలంలో అద్దెకు ఉంటున్న కొందరు మహిళలను వర్కర్లుగా పెట్టుకుని కాటుక తయారుచేయించేవాడు. ఆ తర్వాత నుంచి కూడా మగవాళ్లతో పోలిస్తే ఎక్కువశాతం ఆడవాళ్లే పనిచేస్తున్నారు ఇక్కడ. చాలామంది దశాబ్దాలుగా ఆ కంపెనీలోనే పనిచేయడం చెప్పుకోదగ్గ విషయం. వ్యాపారం బాగా నడుస్తుండడంతో1960 నాటికి తమిళనాడు రాష్ట్రాన్ని దాటి ఆంధ్రప్రదేశ్, కేరళ, కర్నాటకలకు విస్తరించింది. ఆ తర్వాత పదేండ్లలో మహారాష్ట్ర, గుజరాత్, ఒరిస్సా, మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్రాల్లో కూడా ఐటెక్స్ నిలదొక్కుకుంది. రికార్డుల బట్టి ప్రస్తుతం ఈ బ్రాండ్ ఇండియాలోని 22 రాష్ట్రాల్లో అందుబాటులో ఉంది.
సబ్ బ్రాండ్స్ కూడా..
కంపెనీలో మొదటి మాన్యుఫాక్చరింగ్ యూనిట్ని 1968లో రామాపురంలో ఏర్పాటు చేశారు. అందులో భాగంగానే కొన్ని సబ్ బ్రాండ్స్ తీసుకొచ్చింది ఐటెక్స్. వాటిలో ‘పల్లవి, దివ్య, పూర్ణిమ’ రకాలను1970,1980ల కాలంలో పరిచయం చేసింది. వాటిలో ఐ–లైనర్ లిక్విడ్, ఐబ్రో పెన్సిల్స్, పేస్ట్, లిక్విడ్ పెన్సిల్, స్టిక్కర్ వంటి కుంకుమ వెరైటీలు ఉన్నాయి. రామాపురంలో ఫ్యాక్టరీ మొదలయ్యాక1982, 1996 సంవత్సరాల్లో ఇంకాస్త స్థలాన్ని తీసుకుని యూనిట్ను విస్తరించారు. 2016 సంవత్సరం వరకు ఆ ఫ్యాక్టరీ అదే ప్లేస్లో ఉంది. అయితే,1981లో అరవింద్ ‘లెవన్ ఇన్ వన్’ అనే ట్యాగ్తో లిక్విడ్ కుంకుమ (తిలకం) ప్రొడక్ట్ని లాంచ్ చేసింది. ఆ ప్రొడక్ట్లో పదకొండు రంగుల కుంకుమను గుండ్రని బాక్స్లో ప్యాక్ చేసింది. అది కూడా సక్సెస్ కావడంతో ఇక ఆ కంపెనీ వెనుదిరిగి చూడలేదు. ఆ తర్వాత 2002లో ‘డాజ్లర్’ అనే బ్రాండ్ పేరుతో ఐ–లైనర్, నెయిల్ పాలిష్, లిప్స్టిక్, మస్కారా, ఫేస్వాష్, స్క్రబ్, లిప్ జెల్ వంటివి తయారుచేసింది. ఆ తర్వాత ఒకటి కొంటే మరొకటి ఉచితం అనే ఆఫర్తో కొత్త మార్కెటింగ్ స్ట్రాటజీకి తెరతీసింది. తమ కంపెనీకి చెందిన ఏ ప్రొడక్ట్ అయినా రెండు ప్యాక్లు కొంటే ఒకటి ఉచితం అని ప్రకటించింది. ‘ఐటెక్స్’ అనేది కాస్మొటిక్ పార్ట్నర్గా కొన్ని టీవీ షోలు కూడా స్పాన్సర్ చేసింది. సెలబ్రిటీలతో యాడ్స్ చేస్తుంది.
సేఫ్టీకి చిరునామా
నిజానికి కొన్నిరకాల స్కిన్ లేదా ఐ ప్రొడక్ట్స్ వాడితే దురద, ఇన్ఫెక్షన్ వంటివి వస్తుంటాయి. కారణం వాటిలో వాడే ఇంగ్రెడియెంట్స్ కావచ్చు లేదా తయారీలో ఏదైనా పొల్యూట్ అయి ఉండొచ్చు. కానీ, ఐటెక్స్ విషయానికొస్తే... అలాంటి సమస్యలు ఇప్పటివరకు రాలేదు. ‘‘అందుకు కారణం ప్రొడక్ట్ తయారుచేసేటప్పుడు మేం తీసుకునే జాగ్రత్తలే అంటుంది ఆ కంపెనీ. ముడిసరుకు నుంచి ప్రొడక్ట్ తయారీ వరకు ప్రతీది టెస్ట్ చేయాలనేది మా రూల్. అలాగే డ్రగ్స్ అండ్ కాస్మొటిక్ యాక్ట్ ప్రకారం, బిఐఎస్ స్పెసిఫికేషన్ ఉండేలా చూసుకుంటాం. చట్టపరంగానే కాకుండా కస్టమర్లను దృష్టిలో పెట్టుకుని జాగ్రత్తలు పాటిస్తాం. కంటి కోసం కాబట్టి సహజమైన నూనెలు వాడి కాటుక తయారుచేస్తాం. అంతెందుకు మా బ్రాండ్ కుంకుమ స్టిక్కర్స్ వాడినా సేఫ్. కుంకుమ స్టిక్కర్ తయారీలో నాన్ ఒవెన్ ఫ్లాక్ ఫ్యాబ్రిక్, ‘బ్రీత్’ అనే ప్రత్యేకమైన వెల్వెట్ ఉపయోగిస్తాం. నుదుటి చర్మం మీద ఉన్న పీహెచ్ లెవల్కు సరిపోయేలా దాన్ని తయారుచేయడం మనదేశంలోనే మొదటిసారని గర్వంగా చెప్పగలం” అంటారు ఆ కంపెనీ ప్రతినిధులు.
ప్రొడక్ట్స్ ‘క్యూ’ కట్టాయి
కస్టమర్లు ఎప్పుడైతే బ్యూటీ ప్రొడక్ట్స్లో హెల్త్ బెనిఫిట్స్ చూడడం మొదలుపెట్టారో అప్పటి నుంచి ఈ బ్రాండ్ పేరు ఫేమస్ అయిపోయింది. కలర్ కాస్మొటిక్స్లో డాజ్లర్ పేరుతో ఫేస్ వాష్, లోషన్, లిప్స్టిక్, టాల్కం పౌడర్, హెయిర్ వాష్, నెయిల్ పాలిష్ రిమూవర్ వంటివి ఉన్నాయి. ఆ తర్వాత డియోడరెంట్లు, మాయిశ్చరైజర్లు, షేవింగ్ క్రీములు... ఇలా బోలెడు ప్రొడక్ట్స్ ఉన్నాయి.
ఇలా ఎదిగింది
కాటుక ధర పది రూపాయల నుంచి యాభై రూపాయల వరకు ఉండేది. ఐటెక్స్ మొదలుపెట్టినప్పుడు పోటీ చాలా తక్కువ ఉన్నప్పటికీ సేఫ్టీ, క్వాలిటీ విషయంలో ఎక్కడా కాంప్రమైజ్ కాలేదు. 2007 నాటికి దాదాపు పాతిక కోట్ల టర్నోవర్కు చేరింది కంపెనీ. ఇండియాలోని గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఐటెక్స్ ప్రొడక్ట్స్ సేల్స్ 60 శాతానికి పైనే. వాటిలో ఎక్కువగా కుంకుమ, కాటుక ఉన్నాయి. ప్రస్తుతం ఈ కంపెనీకి దేవనాథన్ హరిప్రసాద్, దేవనాథన్ బాలాజీ, కృష్ణస్వామి శ్రీనివాసన్, శాంతి రాజగోపాల్ అనే నలుగురు డైరెక్టర్స్గా ఉన్నారు.