కరోనా వ్యాక్సిన్లు.. వాటి పనితనమెంత?

కరోనా మహమ్మారి మళ్లీ చుట్టేస్తోంది. అందరినీ వణికిస్తోంది. దానికి అంతం లేదా? ఇప్పటికే  పవర్​ఫుల్​  వ్యాక్సిన్లతో కరోనాపై సైంటిస్టులు వార్​ను స్టార్ట్​ చేశారు. కొన్నింటిని అమ్ములపొదిలో నుంచి బయటకు తీశారు. మరికొన్నింటికి పదును పెడుతున్నారు. ఇంకొన్నింటిని డిజైన్​ చేసి పెట్టారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా అందుబాటులోకి వచ్చిన వ్యాక్సిన్లు ఎన్ని? వాటి పనితనం ఎంత? త్వరలో రాబోయే వ్యాక్సిన్లు ఏవి? ఏయే వ్యాక్సిన్లు ఏయే దశల్లో ఉన్నాయో తెలుసుకుందాం..

సెంట్రల్​ డెస్క్​, వెలుగు: ప్రస్తుతం ప్రపంచవ్యాప్తంగా మొత్తంగా 269 కరోనా వ్యాక్సిన్లను ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్​వో) గుర్తించింది. అందులో 85 వ్యాక్సిన్లపై క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ జరుగుతున్నాయి. 184 వ్యాక్సిన్లు ప్రి క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ (వ్యాక్సిన్​ అభివృద్ధి) దశలో ఉన్నాయి. ఇన్ని వ్యాక్సిన్లున్నా ప్రస్తుతం ప్రపంచం వాడుతున్నది 13 వ్యాక్సిన్లే. అయితే అందులో కొన్నింటిని అనధికారికంగా కూడా వాడుతున్నారు. డబ్ల్యూహెచ్​వో ప్రకారం 8 వ్యాక్సిన్లే ప్రస్తుతం జనానికి అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఇండియా, అమెరికా, బ్రిటన్​, చైనా, రష్యా తయారు చేసిన టీకాలను వేస్తున్నారు. అందులోనూ ఎమర్జెన్సీ వాడకం కోసం ఇప్పటిదాకా మూడంటే మూడింటికే డబ్ల్యూహెచ్​వో అనుమతిచ్చింది. 

మనదేశంలో ఎన్ని వ్యాక్సిన్లు?
మన దేశంలో భారత్​ బయోటెక్​ తర్వాత జైడస్, బయోకాన్​ వంటి సంస్థలు వ్యాక్సిన్లను తయారు చేస్తున్నాయి. ఇప్పటిదాకా 30 వరకు వ్యాక్సిన్లు​ క్లినికల్​ ట్రయల్స్​, ప్రి క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ దశలో ఉన్నట్టు ఇటీవల కేంద్ర ఆరోగ్య శాఖ మంత్రి హర్షవర్ధన్​ ప్రకటించారు. ఇప్పటికే కొవాగ్జిన్​, కొవిషీల్డ్​లను జనానికి ఇస్తున్నారు. వాటితో పాటు జైడస్​ క్యాడిలా తయారు చేస్తున్న జైకొవ్​డీ ఫేజ్​3 ట్రయల్స్​ దశలో ఉంది. బయోలాజికల్​ ఈ తయారు చేస్తున్న మరో వ్యాక్సిన్ పై ఫేజ్​1/2 ట్రయల్స్​ నడుస్తున్నాయి. భారత్​ బయోటెక్​ తయారు చేస్తున్న నాజల్​ (ముక్కు ద్వారా ఇచ్చే) వ్యాక్సిన్​పైనా ఫేజ్​1 ట్రయల్స్​ నడుస్తున్నాయి. అమెరికా కంపెనీ నోవావ్యాక్స్​ తయారు చేసిన కొవోవ్యాక్స్​పై మన దేశంలో సీరమ్​ ఇనిస్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ ఇండియా ట్రయల్స్​ చేస్తోంది. మూడో దశ ట్రయల్స్​ నడుస్తున్నాయి. ఆ వ్యాక్సిన్​ ఎమర్జెన్సీ వాడకానికీ సీరమ్​ కంపెనీ ఈ మధ్యే కేంద్ర ప్రభుత్వానికి దరఖాస్తు చేసుకుంది. 

అప్పటిదాకా మాస్కే మందు
వ్యాక్సిన్లు వచ్చాయన్న ధైర్యం కావొచ్చు.. మన దాకా వైరస్​ రాదన్న ఓవర్​ కాన్ఫిడెన్స్​ కావొచ్చు.. చాలా మంది మాస్కులే పెట్టుకోవట్లేదు. సోషల్​ డిస్టెన్స్​నూ పాటించట్లేదు. కరోనా వ్యాక్సిన్లు వచ్చినా ఇప్పుడే అందరికీ అందవన్న విషయాన్ని గుర్తుపెట్టుకోవాలి. అందరిదాకా అది చేరాలంటే ఇంకో ఏడాదైనా పట్టొచ్చు. అప్పటిదాకా కరోనాను ఎదుర్కొనే మందు, ఆయుధాలు మాస్క్​, సోషల్​ డిస్టెన్స్​లే. ఈ బేసిక్​ కరోనా రూల్స్​పై చాలా మంది నిర్లక్ష్యం వహిస్తున్నారు. ఇప్పుడు రాష్ట్రంలో కరోనా సెకండ్​ వేవ్​ జోరుమీదుంది. కాబట్టి అంతా మాస్క్​ పెట్టుకుంటూ, కనీస దూరం పాటిస్తేనే మనల్ని మనం కాపాడుకోగలమని నిపుణులు చెప్తున్నారు. చివరిగా.. శానిటైజర్​ లేదా సబ్బుతో చేతులు కడుక్కోవడం కూడా మరచిపోవద్దు!

ఇప్పటివరకు 65.3 కోట్ల మందికే
ఇప్పటిదాకా 65.3 కోట్ల మందికి వ్యాక్సిన్​ వేశారు. 16 కోట్ల 16 లక్షల 88 వేల 422 మంది వ్యాక్సిన్​ వేసి అమెరికా ఫస్ట్​ ప్లేస్​లో ఉంది.ఆ తర్వాత చైనాలో 13 కోట్ల 80 లక్షల 10 వేల మందికి వ్యాక్సిన్​ వేశారు. యూరోపియన్​ యూనియన్​లోని దేశాల్లో 7 కోట్ల 88 లక్షల 71 వేల 361 మందికి వ్యాక్సిన్​ ఇచ్చారు. 7.6 కోట్ల మందికి వ్యాక్సిన్​ వేసిన మన దేశం నాలుగో స్థానంలో ఉంది. బ్రిటన్​లో 3.66 కోట్లు, బ్రెజిల్​లో 2.37 కోట్ల మందికి వ్యాక్సిన్​ వేశారు. 

కొవిషీల్డ్..​ డబ్ల్యూహెచ్​వో ఓకే
ఆక్స్​ఫర్డ్​ యూనివర్సిటీ, ఆస్ట్రాజెనికా ఫార్మా కంపెనీ కలిసి తయారు చేసిన ఈ వ్యాక్సిన్​ ఫార్ములా చేడాక్స్​1 ఎన్​కొవ్​19. 
చింపాంజీల్లో ఫ్లూకు కారణమయ్యే అడినోవైరస్​, కరోనా వైరస్​లోని ఎస్​(స్పైక్​) ప్రొటీన్​ను కలిపి తయారు చేసిన వ్యాక్సిన్​ ఇది. 
ఫేజ్​2, ఫేజ్​3 క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ పూర్తయ్యాయి. ఫేజ్​3లో వివిధ దేశాలకు చెందిన 10 వేల మందిపై ట్రయల్స్​. వ్యాక్సిన్​ పనితనం 90 శాతంగా నమోదైంది. 
ఎమర్జెన్సీ వాడకం కోసం డబ్ల్యూహెచ్​వో అనుమతిచ్చిన వ్యాక్సిన్లలో ఇదొకటి. 
మనదేశంలో సీరమ్​ ఇనిస్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ ఇండియా వ్యాక్సిన్​ను ప్రొడ్యూస్​ చేస్తోంది. 
మన దేశంలో కొవిషీల్డ్​ పేరుతో సీరమ్, బయటి దేశాల్లో వ్యాక్స్​జెవ్రియా పేరుతో ఆస్ట్రాజెనికాలు మార్కెట్​ చేస్తున్నాయి.
ఒక్కోడోసుకు మన దేశంలో రూ.వెయ్యి. 
ప్రస్తుతం డబ్ల్యూహెచ్​వో పరిశీలనలో ఫేజ్​4 క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ నడుస్తున్నాయి. 

కొవాగ్జిన్.. బూస్టర్​ డోస్​ 
డబ్ల్యూహెచ్​వో నుంచి గుర్తింపు పొందిన మొదటి మేడిన్​ ఇండియా కరోనా వ్యాక్సిన్​ ఇది. 
ఇనాక్టివ్​ (చచ్చిపోయిన) చేసిన వైరస్​లోని కణంతో వ్యాక్సిన్​ తయారీ. ఇనాక్టివ్​ చేయడం వల్ల శరీరంలోకి వెళ్లినా వాటి సంఖ్య పెరగదు. దీంతో దాని వల్ల పెద్ద సమస్యలేవీ రావు. బయటి నుంచి వచ్చిన కణం కాబట్టి మన ఇమ్యూన్​సిస్టం వెంటనే స్పందించి యాంటీ బాడీలను తయారు చేస్తుంది. 
హైదరాబాద్​లోని భారత్​ బయోటక్​ తయారు చేసిన ఈ వ్యాక్సిన్​ఇంటరిం ఫలితాల్లో 81 శాతం పనితనాన్ని కనబరిచింది.
రెండో దశకు సంబంధించిన ఫలితాల్లో మన వ్యాక్సిన్​ 99.6 శాతం పనితనాన్ని చూపించింది. కరోనా మ్యుటేషన్లపైనా బాగా పనిచేస్తున్నట్టు నేషనల్​ ఇనిస్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ వైరాలజీ (ఎన్​ఐవీ) పరిశీలనలో తేలింది. 
బ్రిటన్​ రకం కరోనాపైనా దాని పనితనం 50 శాతానికిపైనే ఉన్నట్టు తేలింది. 
2 నుంచి 8 డిగ్రీల టెంపరేచర్ల వద్ద వ్యాక్సిన్​ను స్టోర్​ చేయొచ్చు. మిగతా వ్యాక్సిన్లతో పోలిస్తే కొవాగ్జిన్​కు ఇది పెద్ద అడ్వాంటేజ్​. 
మంగోలియా, మయన్మార్​, శ్రీలంక, ఫిలిప్పీన్స్, బహ్రెయిన్​, మాల్దీవ్స్​, మారిషస్​లకు సరఫరా చేస్తోంది.  
28 రోజుల తేడాతో రెండు డోసులుగా వ్యాక్సిన్​ ఇస్తారు. రెండు డోసులు పూర్తయిన తర్వాత బూస్టర్​ డోస్​నూ ఇవ్వనున్నారు. బూస్టర్​ డోసు ఇస్తే మూడు నాలుగేండ్ల పాటు కరోనా ఇమ్యూనిటీ ఉంటుందని కంపెనీ చెబుతోంది. ఈమధ్యే దానిపై ప్రకటన విడుదల చేసింది. 

మోడర్నా .. కొత్త టెక్నాలజీ
అమెరికాకు చెందిన మోడర్నా అనే కంపెనీ ‘ఎంఆర్​ఎన్​ఏ1273’ వ్యాక్సిన్​ను తయారు చేసింది. మెసెంజర్​ ఆర్​ఎన్​ఏ అనే కొత్త టెక్నాలజీతో తయారైన మరో వ్యాక్సిన్​ ఇది. 
30 వేల మందిపైన మూడో ఫేజ్​ క్లినికల్​ ట్రయల్స్​ చేశారు. 
వ్యాక్సిన్​ రెండు డోసులు తీసుకున్నవారిలో 94.1 శాతం వరకు వ్యాక్సిన్​ పనితనం చూపించిందని ఆ ట్రయల్స్​ లో తేలింది. 
అన్ని వయసుల వారిలోనూ వ్యాక్సిన్​ పనితనంలో ఎలాంటి తేడాల్లేవు. 
అమెరికా ప్రభుత్వం దీని వాడకానికి అనుమతులిచ్చింది. 
ఫైజర్​ వ్యాక్సిన్​ లాగానే దీనిని కూడా మైనస్​ 80 డిగ్రీల నుంచి మైనస్​ 60 డిగ్రీల టెంపరేచర్ల వద్ద స్టోర్​ చేయాల్సి ఉంటుంది. 

జాన్సన్​ అండ్​ జాన్సన్​.. ఒక్కటే డోస్​
అమెరికాకే చెందిన జాన్సన్​ అండ్​ జాన్సన్​ ఏడీ26కొవ్​2ఎస్​ పేరిట కరోనా వ్యాక్సిన్​ను తయారు చేసింది. 
వైరల్​ వెక్టార్​ టెక్నాలజీ ఆధారంగా టీకాను డెవలప్​ చేసింది. అడినోవైరస్​లోని టైప్​26ను తీసుకుని దానిని కరోనా వైరస్​లోని స్పైక్​ ప్రొటీన్​తో కలిపి తయారు చేసింది. 
మిగతా వ్యాక్సిన్లను రెండు డోసులుగా ఇస్తే.. దీనిని ఒకే డోసు కింద ఇస్తారు. అదే ఈ వ్యాక్సిన్​ స్పెషాలిటీ. 
43 వేల మందిపై చేసిన మూడో ఫేజ్​ క్లినికల్​ ట్రయల్స్​లో 85 శాతం పనితనాన్ని చూపించింది. మరణాలను 100 శాతం వరకు తగ్గించగలిగింది. 
డబ్ల్యూహెచ్​వో అనుమతించిన వ్యాక్సిన్లలో దీనికీ చోటు దక్కింది. 

ఫైజర్​.. పనితనంలో బెస్ట్​​
జర్మనీకి చెందిన బయోఎన్​టెక్​తో కలిసి అమెరికా కంపెనీ ఫైజర్​ తయారు చేసిన ఈ వ్యాక్సిన్​ ఫార్ములా బీఎన్​టీ162బీ2.
ఎంఆర్​ఎన్​ఏ (మెసెంజర్​ ఆర్​ఎన్​ఏ) టెక్నాలజీ ఆధారంగా దీనిని తయారు చేశారు.  కరోనా వైరస్​లోని స్పైక్​ ప్రొటీన్​ను గుర్తించేలా ఎంఆర్​ఎన్​ఏను ఎన్​కోడ్​ చేసి వ్యాక్సిన్​కు
రూపునిచ్చారు.
43 వేల మందిపై ఫేజ్​3 ట్రయల్స్​ చేశారు. వ్యాక్సిన్​ పనితనం 95 శాతంగా నమోదైంది. 65 ఏళ్లకు పైబడినోళ్లలోనూ 94 శాతం పనితనాన్ని వ్యాక్సిన్​ చూపించింది.  
ఎంఆర్​ఎన్​ఏ టెక్నాలజీతో తయారు చేయడం వల్ల దీనిని మైనస్​80 డిగ్రీల టెంపరేచర్​లో స్టోర్​ చేయాల్సిన అవసరముంది. 
ప్రస్తుతం అమెరికాలో ఎమర్జెన్సీ వాడకానికి అనుమతులు పొందిన వ్యాక్సిన్లలో ఇదొకటి. మన దేశంలోనూ వాడకం కోసం అప్లై చేసుకున్నా.. తర్వాత ఎందుకో వాపస్​ తీసుకుంది. 
కొమిర్నాటీ పేరుతో వ్యాక్సిన్​ను మార్కెట్​ చేస్తోంది. 
ఎమర్జెన్సీ వాడకానికి డబ్ల్యూహెచ్​వో అనుమతిచ్చింది. 

స్పుత్నిక్​.. వరల్డ్​లో​ ఫస్ట్ టీకా​ 
ప్రపంచంలో రిజస్టర్​ అయిన మొట్టమొదటి కరోనా వ్యాక్సిన్​ స్పుత్నిక్​Vనే. 
వైరల్​ వెక్టర్​ టెక్నాలజీ ఆధారంగా రష్యా ప్రభుత్వ సంస్థ గమాలియా రీసెర్చ్​ ఇనిస్టి ట్యూట్​ ఈ వ్యాక్సిన్​ను తయారు చేసింది. 
కరోనా వైరస్​లోని ఎస్​ ప్రొటీన్​ను అడినోవైరస్​లతో కలపి ఆర్​ఏడీ26, ఆర్​ఏడీ5 అనే డోసులుగా వ్యాక్సిన్​ను చేశారు. 
40 వేల మందిపై మూడో ఫేజ్​ ట్రయల్స్​ చేశారు. 91.6 శాతం పనితనాన్ని వ్యాక్సిన్​ చూపించిందని రష్యా చెబుతోంది. 
2 నుంచి 8 డిగ్రీల వద్ద స్టోర్​ చేసుకోవచ్చు. 
మన దేశంలో ఆ వ్యాక్సిన్​ను ఉత్పత్తి చేసేందుకు డాక్టర్​ రెడ్డీస్​ లేబొరేటరీతో రష్యా ఒప్పందం చేసుకుంది. వ్యాక్సిన్​ ఎమర్జెన్సీ వాడకానికి రెడ్డీస్​ అప్లై చేసింది. 
జర్మనీ, ఫ్రాన్స్​లు స్పుత్నిక్​ వ్యాక్సిన్​ను కొనేందుకు చర్చలు జరుపుతున్నాయి. 
1957లో రష్యా పంపిన తొలి ఉపగ్రహం స్పుత్నిక్​ పేరునే వ్యాక్సిన్​కూ పెట్టారు. 

సైనోఫార్మ్​..  
చైనాకే చెందిన మరో సంస్థ సైనోఫార్మ్​.. బీబీఐబీపీ కొర్​వీ అనే టీకాను తయారు చేసింది. 
కరోనావ్యాక్​ లాగానే ఇదీ ఇనాక్టివేటెడ్​ వ్యాక్సినే. బీజింగ్​ ఇనిస్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ బయాలాజికల్​ ప్రొడక్ట్స్​, చైనా నేషనల్​ బయాలాజికల్​ గ్రూప్​ (సీఎన్​బీజీ– సైనోఫోర్మ్​)లు కలిసి దానిని డెవలప్​ చేశాయి. 
దీనికి సంబంధించిన ఎఫికసీ డేటానూ చైనా అధికారికంగా ప్రకటించలేదు. యూఏఈలో 60 వేల మందిపై ట్రయల్స్​ చేస్తే.. 86 శాతం పనితనాన్ని చూపించినట్టు ఆ దేశం ప్రకటించింది. 

సైనోవ్యాక్​ ‘కరోనావ్యాక్​’
వైరస్​ పుట్టిన చైనాలో తయారైన ఫస్ట్​ వ్యాక్సిన్​ ఇది. 
ఇనాక్టివేటెడ్​ వైరస్​ టెక్నాలజీతో సైనోవ్యాక్​ కంపెనీ ఈ వ్యాక్సిన్​ను తయారు చేసింది. 
వైరస్​ను తీసుకుని దానిని ఇనాక్టివ్​ చేసి వ్యాక్సిన్​ను డెవలప్​చేసింది. 
2 నుంచి 8 డిగ్రీల టెంపరేచర్​ వద్ద దీనిని స్టోర్​ చేసుకోవచ్చు. 
వ్యాక్సిన్​ పనితనం, దాని సైడ్​ ఎఫెక్ట్స్​ గురించి చైనా ఇంత వరకు అధికారికంగా ప్రకటించలేదు. 
బ్రెజిల్​లో 78%, టర్కీలో 83.5%, ఇండోనేషియాలో 65.3 శాతం వరకు ఫలితాలొచ్చినట్టు ఆ దేశాలు ప్రకటించాయి.

మరికొన్ని...
ఆ 8 వ్యాక్సిన్లే కాకుండా మరో ఐదు వ్యాక్సిన్లనూ ప్రపంచంలోని రెండు మూడు దేశాలు వాడుతున్నాయి. రష్యా ఫెడరల్​ బడ్జెటరీ రీసెర్చ్​ ఇని​స్టిట్యూషన్​ స్టేట్​ రీసెర్చ్​ సెంటర్​ ఆఫ్​ వైరాలజీ అండ్​ బయోటెక్నాలజీ తయారు చేసిన ఎపివ్యాక్ ​కరోనా, చైనా కాన్సినో బయాలాజిక్స్​ చేసిన ఏడీ5ఎన్​కొవ్​ వ్యాక్సిన్​, వుహాన్​ ఇనిస్టిట్యూట్​ ఆఫ్​ బయోలాజికల్​ ప్రొడక్ట్స్​ తయారు చేసిన మరో ఇనాక్టివేటెడ్​ వ్యాక్సిన్​, రష్యా తయారు చేసిన ఇనాక్టివేటెడ్​ వ్యాక్సిన్​ కొవివ్యాక్​, చైనా–ఉజ్బెకిస్థాన్​ కలిసి తయారు చేసిన జెడ్​ఎఫ్​2001 వ్యాక్సిన్లను ఇప్పటికే ఆయా దేశాల్లో వాడుతున్నారు.