- పన్నుల వాటా, ఫైనాన్స్ కమిషన్ గ్రాంట్లతో సరి
- తెలంగాణ, ఏపీలోని ట్రైబల్ యూనివర్సిటీలకు రూ. 40 కోట్లు
- మెట్రో సిటీ హైదరాబాద్కు ప్రత్యేకంగా రూ. 245 కోట్లు
హైదరాబాద్, వెలుగు: కేంద్ర బడ్జెట్లో కొత్త వరాలు, కొత్త నిధులేమీ లేకపోవడం ఈసారి
తెలంగాణను నిరుత్సాహపరిచింది. చట్ట ప్రకారం రాష్ట్రాలకు వచ్చే పన్నుల వాటాతో పాటు ఫైనాన్స్ కమిషన్ గ్రాంట్లు మాత్రమే రాష్ట్రానికి రానున్నాయి. బడ్జెట్ లెక్కల ప్రకారం కొత్త ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేంద్రం నుంచి దాదాపు రూ. 36 వేల కోట్లు విడుదలవనున్నాయి. నిరుటితో పోలిస్తే కేంద్రం నుంచి వచ్చే నిధుల్లో చెప్పుకోదగ్గ మార్పు లేదు. మిషన్ భగీరథకు రూ. 2,350 కోట్ల ఆర్థిక సాయం అందించాలని ఫైనాన్స్ కమిషన్ చేసిన సిఫారసుకు ఈ బడ్జెట్లో కూడా చోటు దక్కలేదు. నీతి అయోగ్ సిఫారసు మేరకు ఈ స్కీమ్కు భారీగా నిధులు ఇవ్వాలని నాలుగేండ్లుగా రాష్ట్ర ప్రభుత్వం విజ్ఞప్తి చేస్తున్నది. 2021–22 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేంద్రం నుంచి రూ. 52 వేల కోట్లు వస్తాయని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్లో భారీ అంచనాలు వేసుకుంది. ఆర్థిక సంవత్సరానికి మరో రెండు నెలలు మాత్రమే మిగిలి ఉండటంతో కేంద్రం ఇచ్చే నిధులపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆశలు వదులుకుంది. తెలంగాణ, ఏపీలోని ట్రైబల్ యూనివర్సిటీలకు రూ. 40 కోట్లు కేటాయించటం తప్ప బడ్జెట్లో రాష్ట్రానికి ప్రత్యేక వరాలు, నిధులేమీ కేటాయించలేదు. రాష్ట్ర విజ్ఞప్తులను కేంద్రం పెండింగ్లో పెట్టింది. కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టు, బయ్యారం ఉక్కు కర్మాగారం, కాజీపేట వ్యాగన్‌ కోచ్‌ ఫ్యాక్టరీ ఏర్పాటు, కొత్త జిల్లాల్లో నవోదయ విద్యాలయాలకు బడ్జెట్లో చోటు దక్కలేదు.
పన్నుల వాటా, జీఎస్టీ పరిహారంతో ఊరట
ప్రతి ఏడాది కేంద్రం నుంచి పన్నుల వాటాతో (టాక్స్ డెవల్యూషన్) పాటు ఫైనాన్స్ కమిషన్ గ్రాంట్లు, సెంట్రల్ స్పాన్సర్డ్ స్కీమ్ల నిధులు రాష్ట్రాలకు విడుదలవుతాయి. సెంట్రల్ జీఎస్టీ, ఇన్కమ్ ట్యాక్స్, సీజీఎస్టీ, కస్టమ్స్ ట్యాక్స్, ఎక్సైజ్ డ్యూటీ, సర్వీస్ టాక్స్, కార్పొరేట్ ట్యాక్స్ల ద్వారా కేంద్రానికి వచ్చే పన్నుల ఆదాయంలో 41 శాతాన్ని రాష్ట్రాలకు పంపిణీ చేస్తుంది. ఫైనాన్స్ కమిషన్ నిర్ణయించిన వాటా ప్రకారం అందులో 2.1 శాతం నిధులు తెలంగాణకు దక్కుతాయి. ఈ బడ్జెట్ ప్రకారం పన్నుల వాటా కింద రూ. 17,165 కోట్లు వస్తాయి. 2022–-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో జీఎస్టీ పరిహారం కింద రూ. 2,379 కోట్లు ఇవ్వాలని ఆర్థిక సంఘం ఇప్పటికే సూచించింది. వీటికి తోడు కేంద్రం అమలు చేస్తున్న పథకాలకు సంబంధించి రాష్ట్రాలకిచ్చే సెంట్రల్ స్పాన్సర్డ్ స్కీమ్ నిధులు ఈసారి దాదాపు రూ. 11,800 కోట్లు వస్తాయని అధికారులు అంచనా వేస్తున్నారు. 15వ ఆర్థిక సంఘం స్థానిక సంస్థల గ్రాంట్లు, హెల్త్ గ్రాంట్, అగ్రికల్చర్ పర్ఫార్మెన్స్ గ్రాంట్, స్టేట్ స్పెసిఫిక్ గ్రాంట్లతో పాటు జీఎస్టీ పరిహారం .. అన్నీ కలిపితే నిరుటి కంటే కేంద్రం నుంచి వచ్చే నిధులు వెయ్యి కోట్ల నుంచి రూ.2 వేల కోట్లు మాత్రమే పెరిగే అవకాశముంది. ఈ ఏడాది హెల్త్ గ్రాంట్ కింద రూ.419 కోట్లు, స్టేట్ పర్ఫార్మన్స్ ఆధారంగా ఇచ్చే స్పెసిఫిక్ గ్రాంట్ కింద రూ. 472 కోట్లు, అగ్రికల్చర్ పర్ఫార్మెన్స్ ఇన్సెంటివ్ కింద రూ. 1,665 కోట్లు రాష్ట్రానికి విడుదలవుతాయి.
హైదరాబాద్కు గ్రాంట్
గ్రామ పంచాయతీలు, మున్సిపాలిటీలు, కార్పొరేషన్లకు కొత్త ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 2,112 కోట్ల గ్రాంట్ రిలీజవనుంది. మెట్రో సిటీ హైదరాబాద్కు ప్రత్యేకంగా రూ. 245 కోట్లు, విపత్తుల నిర్వహణ సాయానికి రూ. 629 కోట్లు కేటాయించారు. గ్రామీణ్ సడక్ యోజనతో పాటు జ్యుడీషియరీ గ్రాంట్ల కింద మరో రూ. 96 కోట్లు విడుదలవుతాయి.
