చంద్రయాన్ 1
ఇది ఇస్రో చేపట్టిన తొలి మూన్ మిషన్. ఈ మిషన్ లో లూనార్ ఆర్బిటర్, ఇంపాక్టర్ ఉన్నాయి. ఇందుకోసం పోలార్ శాటిలైట్ లాంచ్ వెహికల్ సీ-11ను ఉపయోగించింది. ఈ రాకెట్ 44 మీటర్ల పొడవు, 316 టన్నుల బరువు ఉన్నది. ఈ ప్రాజెక్ట్కు చీఫ్గా మైల్‌‌స్వామి అన్నాదురైను ఇస్రో నియమించింది. ఇస్రోకు చెందిన ఐదు పేలోడ్లు, ఇతర దేశాలకు చెందిన ఆరు పేలోడ్లను సీ11 మోసుకెళ్లింది. 2008, అక్టోబర్ 22న ఉదయం 6.22 గంటలకు రాకెట్ నింగిలోకి దూసుకెళ్లింది. చంద్రయాన్ -1 జీవితకాలం 312 రోజులు. ఆగస్టు 29, 2009 నాటికి చంద్రుడిని 3,400 సార్లు చుట్టేసింది. 2008, నవంబర్ 8న చంద్రయాన్ -1ను అనుకున్న కక్ష్యలోకి విజయవంతంగా ప్రవేశపెట్టారు. చంద్రయాన్ -1 నీటి ఆనవాళ్లను ఉత్తర ధ్రువం ప్రాంతంలో గుర్తించింది. చంద్రుడిపై మెగ్నీషియం, అల్యూమినియం, సిలికాన్‌ వంటి ఖనిజాలనూ గుర్తించింది. దీంతో పాటు చంద్రుడి ఫొటోలు తీసి భూమికి పంపింది.
చంద్రయాన్ 2
చంద్రునిపై ల్యాండింగ్, అన్వేషణను దృష్టిలో ఉంచుకుని చంద్రయాన్-2 ప్రాజెక్ట్ అమలు చేయాలని ఇస్రో నిర్ణయించింది. ఇందుకోసం చంద్రయాన్-2 అంతరిక్ష నౌకను ఆధునిక సౌకర్యాలతో అభివృద్ధి చేసింది. చంద్రయాన్ -2ని 2019, జులై 22న ప్రయోగించింది. జీఎస్ఎల్వీ మార్క్ 3 రాకెట్ ద్వారా చంద్రయాన్-2ను ఇస్రో సైంటిస్ట్లు ప్రయోగించారు. చంద్రయాన్-2లోని ల్యాండర్ విక్రమ్ గంటకు 6వేల కిలోమీటర్ల వేగంతో ప్రయాణించి.. చంద్రుడి దక్షిణ ధ్రువంపై దిగడానికి ముందు 15 నిమిషాల వ్యవధిలో తన వేగాన్ని క్రమంగా తగ్గించుకుంటుందని భావించారు. సాఫ్ట్ ల్యాండింగ్ కోసం సెప్టెంబరు 6 అర్ధరాత్రి ల్యాండర్‌‌లోని థ్రస్టర్ ఇంజిన్లు మండించి, ల్యాండర్ గమనానికి వ్యతిరేక దిశలో వాహక నౌక వేగాన్ని తగ్గించారు. కానీ, చంద్రుడి ఉపరితలానికి 500 మీటర్ల దూరంలో అది నియంత్రణ తప్పి క్రాష్ ల్యాండ్ కావడంతో ప్రయోగం విఫలమైంది. అంతరిక్ష నౌకలోని ఆర్బిటర్ విజయవంతంగా చంద్ర కక్ష్యలోకి చేరింది.
చంద్రయాన్ 3
చంద్రయాన్ –3 ప్రయోగాన్ని ఇస్రో ఒక సవాల్గా తీసుకుంది. ముఖ్యంగా సైంటిస్ట్లు చంద్రయాన్– 2 మాదిరిగా సాంకేతిక లోపం తలెత్తకుండా అన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు. ఎలాంటి ప్రమాదం జరగకుండా టెస్ట్ రన్లు నిర్వహించారు. చంద్రయాన్-3 మిషన్ మూడు ప్రధాన భాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ప్రొపల్షన్, ల్యాండర్, రోవర్. ప్రొపల్షన్ స్పేస్‌ క్రాఫ్ట్‌‌లోని రోవర్, ల్యాండర్‌‌ను చంద్రునికి 100 కిలో మీటర్ల దూరం వరకు తీసుకెళ్తుంది. సీఈ20 క్రయోజెనిక్ ఇంజిన్ టెస్టింగ్ ఫిబ్రవరిలో విజయవంతమైంది. గత వైఫల్యాలు అధిగమించేలా ఫెయిల్యూర్‌ బేస్డ్‌ డిజైన్‌‌తో చంద్రయాన్-3ని ఇస్రో రూపొందించింది. ఎలాంటి సమస్యలు వచ్చినా ల్యాండర్.. సక్సెస్ఫుల్గా చంద్రుడిపై దిగేలా సాంకేతికను జోడించింది. ఈసారి ల్యాండింగ్కు దక్షిణ ధ్రువంలోని విశాలమైన ప్రదేశాన్ని ఎంపిక చేసింది. ఫ్యూయెల్ కెపాసిటీని కూడా పెంచింది. పరిస్థితులను బట్టి వేరే చోట ల్యాండింగ్ చేసేందుకు కూడా రెడీ అయింది.
