మహిళలు ఆర్థికంగా నిలదొక్కుకున్నప్పుడే…. ఆ దేశం ప్రగతిపథంలో నడుస్తోందని అర్థం. అలా ఆర్థికంగా ఎదగాలనుకుంటున్న మహిళలను ప్రోత్సహించేందుకు మన దేశంలో బోలెడన్ని స్కీములున్నాయి. అయినా వాటిని ఉపయోగించుకుంటున్న మహిళలు కొందరే. అంతేకాదు, ఆ స్కీముల గురించి కూడా చాలామందికి తెలియదు.
క్యాటరింగ్ దగ్గరి నుంచి టైలరింగ్, బ్యూటీ పార్లర్ వరకు ఏదో ఒక చిన్న వ్యాపారం చేసి లక్షలు కాకపోయినా… వేలైనా సంపాదించుకోవాలనుకునే మహిళలు ఎందరో. అలాంటి వాళ్లకు తక్కువ మిత్తితో పెద్ద మొత్తాన్ని అందజేసేందుకు చాలా బ్యాంకులు ముందుకొస్తున్నాయి. ఆ డబ్బును పెట్టుబడిగా పెట్టి… వ్యాపారాన్ని సంతోషంగా ప్రారంభించొచ్చు. తామూ ఆర్థికంగా స్థిరపడ్డామని గర్వంగా చెప్పుకోవచ్చు. ఆ స్కీములేంటో చూద్దాం.
అన్నపూర్ణ స్కీమ్
ఈ స్కీమ్ కింద భారత ప్రభుత్వం క్యాటరింగ్ బిజినెస్ చేయాలనుకునే మహిళలకు రుణంగా రూ.50,000 వరకు అందిస్తుంది. ఆ డబ్బుతో వాళ్లు గిన్నెలు, గ్యాస్ కనెక్షన్, ఫ్రిజ్, గ్రైండర్, వాటర్ ఫిల్టర్, టిఫిన్ బాక్సులు మొదలైనవి కొనుక్కోవచ్చు. ఒకసారి డబ్బులు చేతికి అందాక… వాటిని మూడు సంవత్సరాల వరకు నెలనెలా వాయిదాల్లో కట్టాల్సి ఉంటుంది. అయితే లోన్ వచ్చిన మొదటి నెలనే కట్టాల్సిన పని లేదు. మిత్తి కూడా మార్కెట్ రేట్ ప్రకారం తక్కువగానే ఉంటుంది.
స్త్రీ శక్తి ప్యాకేజీ
‘స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా’ మాత్రమే అందిస్తున్న ప్యాకేజీ ఇది. చిన్న వ్యాపారంలోనైనా సరే సదరు మహిళకు సగం వాటా ఉండాలి. అలాగే ‘ఎంట్రప్రెన్యూర్షిప్ డెవలప్మెంట్ ప్రోగ్రామ్’లో కచ్చితంగా రిజిస్టర్ చేసుకోవాలి. అలాంటి వాళ్లకు బ్యాంకు రుణం లభిస్తుంది. రెండు లక్షల రూపాయల లోపైతే… మిత్తిలో 0.05 శాతం మినహాయింపు కూడా ఉంటుంది. రుణం మొత్తం ఐదు లక్షల రూపాయలు లోపైతే ఎలాంటి సెక్యూరిటీ అవసరం ఉండదు.
కల్యాణి స్కీమ్ (సీబీఐ)
ఈ పథకాన్ని కేవలం సెంట్రల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (సీబీఐ) మాత్రమే అమలు చేస్తోంది. వ్యవసాయం, హ్యాండీక్రాఫ్ట్స్, బ్యూటీ పార్లర్, క్యాంటీన్, మొబైల్ రెస్టారెంట్, జిరాక్స్ బూత్, టైలరింగ్ వంటి పనులను ప్రారంభించేందుకు మహిళలకు ఆర్థికసాయం అందించడమే ఈ స్కీమ్ ఉద్దేశం. లక్ష నుంచి కోటి రూపాయల వరకు లోన్ సదుపాయం ఉంటుంది. అలాగే ఎంత మొత్తం తీసుకున్నా, మిత్తి మాత్రం ఏడాదికి ఇరవై శాతం వరకు ఉంటుంది. లోన్ చెల్లింపులు ఏడు సంవత్సరాల లోపు కట్టేయాలి.
మహిళా ఉద్యమ నిధి
పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్, స్మాల్ ఇండస్ట్రీస్ డెవలప్మెంట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎస్ఐడీబీఐ) మాత్రమే ఈ పథకాన్ని అమలు చేస్తున్నాయి. చిన్న వ్యాపారాలు ప్రారంభించేందుకు ఈ పథకం కింద పది లక్షల రూపాయల వరకు రుణం లభిస్తుంది. ఆ మొత్తాన్ని వాయిదా లెక్కన పదేళ్లలో పూర్తిగా కట్టాలి. బ్యూటీ పార్లర్, డే కేర్ సెంటర్, ఆటో రిక్షా, కారు కొనుగోలు మొదలైన వాటికి రుణం అందిస్తుంది ఎస్ఐడీబీఐ.
దేనా శక్తి స్కీమ్
వ్యవసాయం, తయారీ రంగం, కిరాణ దుకాణం… ఇలాంటి పనులకు ఈ పథకం కింద ఇరవై లక్షల రూపాయల వరకు రుణం వస్తుంది. అంతేకాదు మార్కెట్లో ఉన్న మిత్తి కంటే 0.25 శాతం తక్కువగా ఉంటుంది.
ఓరియంట్ మహిళా వికాస్ యోజన
ఈ పథకాన్ని ‘ఓరియంటల్ బ్యాంక్ ఆఫ్ కామర్స్’ ప్రారంభించింది. ఏ వ్యాపారంలోనైనా సదరు మహిళకు యాభైశాతం షేర్ ఉండాలి. అప్పుడు వాళ్లకు పది లక్షల రూపాయల నుంచి పాతిక లక్షల రూపాయల వరకు లోన్ లభిస్తుంది. తీసుకున్న మొత్తాన్ని ఏడు సంవత్సరాల లోపు కట్టాలి. రెండు రూపాయల లెక్కన మిత్తి కట్టాలి.
భారతీయ మహిళా బ్యాంక్ బిజినెస్ లోన్
ఈ పథకాన్ని 2013లో ప్రారంభమైన ‘భారతీయ మహిళా బ్యాంక్’ ప్రారంభించింది. అయితే 2017లో అది ‘స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా’లో విలీనం అయింది. మహిళా వ్యాపారులు బిజినెస్ లోన్ కింద రూ.20 కోట్ల వరకు రుణం తీసుకోవచ్చు. మార్కెట్లో ఉన్న మిత్తిలో 0.25 శాతం మినహాయింపు కూడా లభిస్తుంది.
ప్రధాన మంత్రి ‘ముద్ర యోజన’
ప్రభుత్వరంగ బ్యాంకులన్నింటిలోనూ ఈ స్కీమ్ అమల్లో ఉంది. బ్యూటీ పార్లర్, ట్యూషన్ సెంటర్, టైలరింగ్ యూనిట్ వంటి వ్యాపారాలు మొదలుపెట్టడానికి బ్యాంకులు యాభై వేల నుంచి యాభై లక్షల రూపాయల వరకు రుణం అందిస్తాయి. పది లక్షల రూపాయల వరకు ఎలాంటి సెక్యూరిటీ అవసరం లేదు.
