
ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ బ్యాంకింగ్ పర్సనల్ సెలక్షన్ (ఐబీపీఎస్) దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రభుత్వ రంగ బ్యాంకుల్లో కామన్ రిక్రూట్మెంట్ ప్రాసెస్ (సీఆర్పీ) ద్వారా 4,545 క్లర్క్ పోస్టుల భర్తీకి నోటిఫికేషన్ విడుదల చేసింది. బ్యాంక్లో ఎంట్రీ లెవెల్ జాబ్ కావడం, డిగ్రీ అర్హతతో రెండు దశల్లో జరిగే ఈ పరీక్షలో గట్టెక్కాలంటే నిరంతరం ప్రణాళికాబద్ధంగా చదవాలి. తక్కువ సమయంలో వేగంగా సమాధానాలు గుర్తించాలి. ఎగ్జామ్ అప్లికేషన్ ప్రాసెస్, ఎలా ప్రిపేరవ్వాలి? ఏ పుస్తకాలు చదవాలి? క్లర్క్ కెరీర్ ఎలా ఉంటుందో తెలుసుకుందాం..
నోటిఫికేషన్
అర్హత: ఏదైనా డిగ్రీ పూర్తి చేసి ఉండాలి. జులై 1 నాటికి 20 నుంచి 28 సంవత్సరాల మధ్య ఉండాలి. డిగ్రీ చివరి సంవత్సరం పరీక్షలు రాసిన అభ్యర్థులకు పరీక్షా ఫలితాలు 21 జులై (దరఖాస్తుకు చివరి తేదీ)లోగా వెల్లడయితే ఈ పరీక్షకు దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు.
దరఖాస్తులు: అర్హులైన అభ్యర్థులు ఆన్లైన్లో జులై 21 వరకు దరఖాస్తు చేసుకోవాలి. అప్లికేషన్ ఫీజు ఎస్సీ/ఎస్టీ/ దివ్యాంగులకు రూ.175 చెల్లించాలి. జనరల్ అభ్యర్థులకు రూ.850 ఉంటుంది.
ప్రిలిమ్స్ పరీక్ష: ఆగస్టు 26/27, సెప్టెంబరు 2 తేదీల్లో నిర్వహిస్తారు.
మెయిన్స్: 7 అక్టోబరు 2023న జరుగుతుంది. పూర్తి వివరాలకు www.ibps.in వెబ్సైట్లో సంప్రదించాలి.
ఈ పరీక్షలో విజయం సాధించాలంటే ప్రిపరేషన్ ప్రణాళిక పక్కాగా నిర్దేశించుకోవాలి. ముఖ్యంగా పరీక్షపై అవగాహన పెంచుకోవాలి. సిలబస్ను పూర్తిగా అర్థం చేసుకొని సన్నద్ధం కావాలి . ఎక్కువ మార్కులు వచ్చే టాపిక్స్ మీద ఫోకస్ చేయాలి. చదవడం పూర్తయిన తర్వాత మాక్ టెస్టులు, ప్రీవియస్ పేపర్స్ ప్రాక్టీస్ చేస్తే పరీక్షలో ఎక్కువ మార్కులు సాధించవచ్చు.
ముఖ్యమైన టాపిక్స్
క్వాంటిటేటివ్ ఆప్టిట్యూడ్/ న్యూమరికల్ ఎబిలిటీ: సింప్లిఫికేషన్స్ (10- నుంచి 12 ప్రశ్నలు), నంబర్ సిరీస్ (5), క్వాడ్రాటిక్ ఈక్వేషన్స్ (5), డేటా ఇంటర్ప్రిటేషన్ (5- నుంచి 10), అర్థమెటిక్ ప్రశ్నలు (10 నుంచి-12).
అర్థమెటిక్: ఇందులో పర్సంటేజి, యావరేజి, ప్రాబ్లమ్స్ ఆన్ ఏజెస్, రేషియో- ప్రపోర్షన్, ప్రాఫిట్-లాస్, డిస్కౌంట్స్, టైమ్-వర్క్, పైప్స్-సిస్టర్న్, టైమ్-డిస్టెన్స్, ప్రాబ్లమ్స్ ఆన్ ట్రైన్స్, బోట్స్- అండ్ స్టీమ్స్, ఎలిగేషన్ - మిక్చర్స్, మెన్సురేషన్, పర్ముటేషన్- కాంబినేషన్, ప్రాబబిలిటీల నుంచి ప్రశ్నలు వస్తాయి.
రీజనింగ్: సీటింగ్ అరేంజ్మెంట్ అండ్ పజిల్స్ (15- నుంచి 20 ప్రశ్నలు), బ్లడ్ రిలేషన్స్ (3-–5), కోడింగ్-డీకోడింగ్ (5), డైరెక్షన్స్ (3–-4), ఆర్డర్-ర్యాంకింగ్ (2-–3), ఆల్ఫా-న్యూమరికల్ సిరీస్ (3-–4), ఇన్ ఈక్వాలిటీస్ ప్రశ్నలు (5) వీటితో పాటు లాజికల్/ఎనలిటికల్ రీజనింగ్ టాపిక్స్ అయిన స్టేట్మెంట్స్, ఇన్పుట్–-అవుట్పుట్, డెసిషన్ మేకింగ్ మొదలైనవి మెయిన్స్లో ఉంటాయి.
ఇంగ్లీష్: దీనిలో ముఖ్యంగా గ్రామర్ ఆధార ప్రశ్నలు (సెంటెన్స్ రీ అరేంజ్మెంట్, ఎర్రర్ ఫైండింగ్, సెంటెన్స్ కరెక్షన్, క్లోజ్ టెస్ట్, ఫిల్లర్స్ మొదలైనవి), కాంప్రహెన్షన్, ఒకాబ్యులరీ ప్రశ్నలు వస్తాయి.
జనరల్ అవేర్నెస్: దీనికోసం గత 6 నెలల కరెంట్ అఫైర్స్ను జాగ్రత్తగా గమనించాలి. ఆర్థిక, బ్యాంకింగ్ సంబంధిత ప్రశ్నలు ఎక్కువ. దీనితోపాటు ముఖ్యమైన జాతీయ/ అంతర్జాతీయ దినోత్సవాలు, ముఖ్యమైన ప్రదేశాలు, వ్యక్తులు, అంతర్జాతీయ సంస్థలు, కేంద్ర ప్రభుత్వ పథకాలు, ఆర్బీఐ మొదలైన వాటిని బాగా చూసుకోవాలి.
ఉమ్మడి ప్రిపరేషన్ : ప్రిలిమ్స్, మెయిన్స్ పరీక్షలు రెండింటికీ కలిపే ఉమ్మడిగా ప్రిపేర్ అవ్వాలి. మెయిన్స్లో ఉండే సబ్జెక్టులే ప్రిలిమ్స్లో ఉంటాయి. ప్రతీరోజూ అన్ని సబ్జెక్టులనూ కవర్ చేయాలి. అభ్యర్థులు నిరంతరం తమ సన్నద్ధత అనుకున్న విధంగా కొనసాగుతోందో లేదో తనిఖీ చేసుకోవాలి.
ఎగ్జామ్ ప్యాటర్న్
ఐబీపీఎస్ క్లర్క్ పరీక్ష ప్రిలిమ్స్, మెయిన్స్ అనే రెండు దశల్లో జరుగుతుంది. ప్రిలిమ్స్లో అర్హత సాధించిన వారు మాత్రమే మెయిన్స్ కు వెళ్తారు. రెండు దశల్లోను నెగెటివ్ మార్కింగ్ విధానం అమల్లో ఉంటుంది. ప్రతి తప్పు సమాధానానికి పావు మార్కు కోత విధిస్తారు. జనరల్ ఇంగ్లిష్, న్యూమరికల్ ఎబిలిటీ, రీజనింగ్ ఎబిలిటీ, జనరల్/ఫైనాన్షియల్ అవేర్నెస్, కంప్యూటర్ ఆప్టిట్యూడ్, క్వాంటిటేటివ్ యాప్టిట్యూడ్ సెక్షన్ల నుంచి ప్రశ్నలు వస్తాయి.
ప్రిపరేషన్ టిప్స్: సిలబస్ను పూర్తిగా చదివి అవగాహన చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. అంటే ఏ సబ్జెక్టులో ఏ చాప్టర్స్ ఉన్నాయి. వాటిల్ సబ్ చాప్టర్స్ ఏంటి? అందులో ప్రత్యేకమైన మెథడ్స్ ఉన్నాయా వంటి అంశాలు తెలుసుకుంటే ప్రిపరేషన్ మీద ఎక్కువ ఫోకస్ చేయచ్చు. మ్యాథ్స్, రీజనింగ్ ప్రశ్నలకు సమాధానాలు గుర్తించడానికి ఎక్కువ సమయం కావాలి కాబట్టి ప్రాక్టీస్ చాలా ముఖ్యం. దీంతో ఖచ్చితత్వంతో కూడిన వేగం, లాజికల్ గా ఆలోచించడం వంటివి మెరుగవుతాయి. పుస్తకాల ఎంపికలో జాగ్రత్తగా వ్యవహరించాలి. ఒక అంశాన్ని పదేపదే చదవడం, రాయడం, ప్రాక్టీస్ చేయడం వల్ల అందులో ఏ రకంగా ప్రశ్నలు అడిగే అవకాశం ఉంది? సులభ పద్దతి ఏది వంటివి అవగాహనకు వస్తాయి. ప్రిపరేషన్లో ప్రాక్టీస్ టెస్టులు కీలకపాత్ర పోషిస్తాయి. అప్పటిదాకా నేర్చుకున్న విషయాలను అప్లై చేయడం ద్వారా పర్ఫార్మెన్స్ అంచనా వేసుకోవచ్చు. సబ్జెక్టు ఏదైనా ప్రాక్టీస్ ముఖ్యం. విషయం అర్థం కాకపోయినా పదేపదే చదవడం వల్ల కొంత సమయం గడిచే సరికి ఫెమిలియారిటీ పెరగడంతో దానిపై పూర్తి అవగాహన వస్తుంది.
ఉండాల్సిన స్కిల్స్: వేగంగా, ఖచ్చితత్వంతో పనిచేయగల నేర్పు.- వేగంగా గణించడం, లెక్కలు సరిచూసుకోవడం. కంప్యూటర్ ను ఆపరేట్ చేయగల సామర్థ్యం ఉండాలి. లెటర్స్ రాయడం. పనిపట్ల అంకితభావం, లాజికల్గా ఆలోచించడం, సమస్యలకు వేగంగా స్పందించే నేర్పు కలిగి ఉండాలి.
చేయాల్సిన పనులు: ఖాతాదారులు, బ్యాంకులకు మధ్య అనుసంధాన కర్తగా క్లర్క్ వ్యవహరిస్తారు. డిపాజిట్లు స్వీకరించడం, చెల్లింపులు చేయడం, పేమెంట్స్ అప్డేట్స్ చేయడంతో పాటు ఖాతాదారులను సమన్వయం చేసుకుంటూ వారి ఆర్థిక లావాదేవీలను నిర్వహిస్తాడు. బ్యాంకు సేవల గురించి కస్టమర్లకు వివరించడం, వారి సందేహాలను తీర్చడం. అన్ని క్రెడిట్, డెబిట్ లావాదేవీలను కంప్యూటరీకరించడం, రికార్డు చేయడం. నగదు లావాదేవీలను సరిచూసుకుంటాడు.
కెరీర్గ్రాఫ్: క్లర్క్ స్థాయిలో బ్యాంకులో ప్రవేశించినవారికి ప్రారంభంలోనే 30 వేల నుంచి 40 వేల వరకు (పనిచేస్తున్న ప్రదేశంను బట్టి) వేతనాలు అందుతాయి. 5 నుంచి 8 సంవత్సరాలు పనిచేసిన తర్వాత అభ్యర్థి సామర్థ్యాన్ని బట్టి బ్యాంక్ పీవోగా ప్రమోషన్ పొందవచ్చు. పీవో బ్యాంకులో అన్ని కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తారు కాబట్టి ఈ దశలో మంచి అనుభవం సంపాదించుకున్న వారు అతి త్వరలోనే బ్రాంచ్ లో ఇతర స్థాయిలను అందుకోవచ్చు. బ్యాంకుల్లో తరచుగా ట్రాన్స్ఫర్స్ ఉంటాయి. ఇతర రాష్ట్రాలకు వెళ్లాల్సి ఉంటుంది.