- ‘ఇన్స్పిరేషన్4’ ప్రయోగాన్ని షురూ చేసిన స్పేస్ఎక్స్
- ఫాల్కన్ 9 రాకెట్తో నింగిలోకి ‘డ్రాగన్’ క్రూ క్యాప్సూల్
- ఆర్బిట్లో అత్యంత సుదూరానికి స్పేస్ టూరిస్టులు
- 585 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో చక్కర్లు
- 90 నిమిషాలకోసారి భూమి చుట్టూ ఓ రౌండ్
కేప్కెనవెరాల్: ఇంటర్నేషనల్ స్పేస్ స్టేషన్ (ఐఎస్ఎస్).. 420 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో భూమి చుట్టూ గిరగిరా తిరిగేస్తోంది. కానీ, అంతకుమించిన దూరం వెళ్లింది స్పేస్ ఎక్స్ డ్రాగన్. అంతరిక్ష ప్రయోగాల చరిత్రలోనే భూకక్ష్య నుంచి అత్యంత ఎత్తుకు పంపించిన క్రూ క్యాప్సూల్ ప్రయోగంగా చరిత్ర సృష్టించింది. తొలిసారి సామాన్యులను అంతరిక్ష కక్ష్యలోకి పంపించి తన పేరిట రికార్డు రాసుకుంది. ‘ఇన్స్పిరేషన్4’ ప్రయోగాన్ని అమెరికా ప్రైవేట్ అంతరిక్ష సంస్థ స్పేస్ఎక్స్ సక్సెస్ఫుల్గా నిర్వహించింది. మన టైం ప్రకారం గురువారం తెల్లవారుజామున 5.32 గంటలకు (అమెరికా టైం ప్రకారం బుధవారం రాత్రి 8.02 గంటలు) ఫ్లోరిడాలోని కేప్కెనవెరాల్లో ఉన్న నాసా కెనెడీ స్పేస్ సెంటర్ నుంచి ఫాల్కన్9 రాకెట్ను నింగిలోకి పంపింది.
మూడు రోజులు.. అత్యంత ఎత్తులో
ఇన్స్పిరేషన్ ప్రయోగంలో భాగంగా డ్రాగన్ క్రూ క్యాప్సూల్లో మూడు రోజుల పాటు ఆస్ట్రోనాట్లు కక్ష్యలో భూమి చుట్టూ చక్కర్లు కొట్టనున్నారు. భూ కక్ష్య నుంచి 585 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో డ్రాగన్ కక్ష్యలో తిరగనుంది. 90 నిమిషాలకోసారి భూమిని చుట్టేసి వస్తుంది. ఐఎస్ఎస్కు డాక్ అవ్వకుండా డ్రాగన్ ఒంటరిగానే తన జర్నీ చేస్తోంది. ఇప్పటిదాకా భూమి నుంచి అత్యంత ఎత్తుకు పంపించి ఒంటరిగా కక్ష్యలో తిరిగిన ప్రయోగం ఇన్స్పిరేషనే కావడం విశేషం. అంతకుముందు 2009 హబుల్ టెలీస్కోప్ ప్రయోగంలో భాగంగా 540 కిలోమీటర్ల ఎత్తుకు క్రూ క్యాప్సూల్ను పంపించారు. కాగా, మూడు రోజుల తర్వాత ఫ్లోరిడాలోని సముద్ర తీరం వెంట డ్రాగన్ క్రూ క్యాప్సూల్ దిగనుంది.
ప్రయోగం వెనక ఓ మంచి కారణం
ఏదో అల్లాటప్పాగా చేస్తున్న ప్రయోగం కాదిది. దాని వెనక ఓ మంచి కారణమూ ఉంది. ఏటా కొన్ని లక్షల మంది చిన్నారులు కేన్సర్కు బలైపోతున్నారు. ఇకపై అలా జరగకూడదన్న ఉద్దేశంతో జరెడ్ ఐజాక్మ్యాన్ అనే స్వచ్ఛంద కార్యకర్త, పైలట్.. పిల్లల్లో కేన్సర్ను నయం చేసే కొత్త ట్రీట్మెంట్లపై రీసెర్చ్ కోసం నడుం బిగించారు. ఆ రీసెర్చ్ను చేస్తున్న సెయింట్ జ్యూడ్ రీసెర్చ్ హాస్పిటల్ కోసం 20 కోట్ల డాలర్ల ఫండ్ రైజింగ్ కార్యక్రమాన్ని మొదలుపెట్టారు. తన వంతుగా 10 కోట్ల డాలర్లను అందించారు. అందులో భాగంగానే ఈ సుదూర కక్ష్యలోకి ‘హ్యూమన్ ఫ్లైట్’ ప్రయోగానికి సంకల్పం తీసుకున్నారు. ఇప్పటిదాకా 13 కోట్ల డాలర్లను రాబట్టగలిగారు. వచ్చే ఏడాది ఫిబ్రవరి నాటికి టార్గెట్ చేరుకోవాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. ఇక, దాంతో పాటు ఆర్బిట్లో డ్రాగన్ క్యాప్సూల్ తిరుగుతున్నంత సేపు మనిషి శరీరంలో కలిగే మార్పులపైనా స్టడీ చేయనున్నారు. దాని ద్వారా భవిష్యత్లో నిర్వహించబోయే సుదూర అంతరిక్ష ప్రయోగాల్లో ఆస్ట్రోనాట్ల ఆరోగ్యానికి తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు, చర్యలను వివరించనున్నారు.
ఆరు నెలల ట్రైనింగ్
మిషన్ను ప్రకటించిన ఈ ఏడాది మార్చి నుంచి ఆరునెలలపాటు ఆస్ట్రోనాట్లకు కఠినమైన ట్రైనింగ్ను ఇచ్చారు. సెంట్రిఫ్యూజ్ ట్రైనింగ్, ఆల్టిట్యూడ్ (కక్ష్య ఎత్తు) ట్రైనింగ్, డ్రాగన్ క్రూ సిమ్యులేషన్స్, జీరో గ్రావిటీ ప్లేన్ ట్రైనింగ్తో పాటు మెడికల్ టెస్టింగ్, క్లాస్రూం శిక్షణనూ ఇచ్చారు.
తిరిగొచ్చేస్తున్న చైనా ఆస్ట్రోనాట్లు
మూడు నెలల పాటు స్పేస్లో గడిపిన ముగ్గురు చైనా ఆస్ట్రోనాట్లు భూమికి తిరిగొచ్చేస్తున్నారు. చైనా స్పేస్ స్టేషన్లోని కోర్ మాడ్యూల్ తియాన్హేను ఈ ఏడాది జూన్17న చైనా అంతరిక్షంలోకి పంపించింది. అక్కడ ప్రయోగాల కోసం నై హైషెంగ్, లూ బోమింగ్, థాంగ్ హాంగ్బో అనే ముగ్గురు ఆస్ర్టోనాట్లను పంపింది. 90 రోజుల పాటు వాళ్లు అక్కడ ప్రయోగాలు చేశారు. ప్రయోగాలు పూర్తవడంతో కోర్ మాడ్యూల్ నుంచి షెంఝూ 12 క్రూ క్యాప్సూల్ గురువారం ఉదయం 8.56 గంటలకు వేరైంది. ఆ ముగ్గురు ఎక్కువ కాలం పాటు స్పేస్లో గడిపిన చైనా ఆస్ట్రోనాట్లుగా రికార్డు సృష్టించారు.
స్పేస్ జర్నీ చేస్తున్నది వీళ్లే...
జరెడ్ ఐజాక్మ్యాన్: షిఫ్ట్4పేమెంట్స్ అనే స్వచ్ఛంద సంస్థకు సీఈవో. ఆయనో పైలట్ కూడా. ఇన్స్పిరేషన్ ప్రయోగానికి ఆయనే పైలట్గా (కెప్టెన్) ఉన్నారు.
హేలీ ఆర్సినాక్స్: సెయింట్ జ్యూడ్ చిల్డ్రెన్స్ రీసెర్చ్ హాస్పిటల్లో అసిస్టెంట్ఫిజిషియన్. అంతేకాదు చిన్నప్పుడే కేన్సర్ బారిన పడి కోలుకున్నారు. ఈ మిషన్కు మెడికల్ ఆఫీసర్.
క్రిస్ సెంబ్రోస్కీ: అమెరికా మాజీ ఎయిర్ఫోర్స్ అధికారి. ఏరోస్పేస్ డేటా ఇంజనీర్. ఇన్స్పిరేషన్4కు మిషన్ స్పెషలిస్ట్.
డాక్టర్ సియాన్ ప్రోక్టర్: ఆమె ఓ జియోసైంటిస్ట్. ఎంట్రప్రెన్యూర్ కూడా. పైలట్గా శిక్షణ తీసుకున్నారు. ఈ ప్రయోగంలో మిషన్ పైలట్గా వ్యవహరిస్తున్నారు.
డ్రాగన్ ‘క్యుపోలా’
స్పేస్ ఎక్స్ తన డ్రాగన్ క్రూ క్యాప్సూల్ ఓ ముఖ్యమైన మార్పును చేసింది. క్యాప్సూల్ ముందుభాగంలో మూడు లేయర్ల అబ్జర్వేషన్ డోమ్/విండో ‘క్యుపోలా’ను ఏర్పాటు చేసింది. ఆరు నెలల పాటు దానిని టెస్ట్ చేసింది. స్పేస్లో వాతావరణ పరిస్థితులు, వేడి, వైబ్రేషన్, లైఫ్ సైకిల్ వంటి టెస్టులన్నీ చేశాకే ఈ క్యుపోలా డోమ్ను ఏర్పాటు చేసింది. ఇక, ఐఎస్ఎస్కు ఎలాంటి కమాండ్ లేకుండానే డాక్ అయ్యే అటానమస్ ఫీచర్ను క్రూ క్యాప్సూల్నుంచి తీసేసింది.