బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్స్ అంటే... పిట్టకొంచెం కూత ఘనం టైప్. అంటే బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్స్ ఉన్న ఫుడ్ను తక్కువ మొత్తంలో తిన్నా పోషకాలు మెండుగా అందుతాయి. ఇలాంటివి తినడం వల్ల ఆరోగ్యానికి ఎంతో లాభం. ఈ ఫుడ్స్లో కొద్ది మొత్తంలో ఉండే సహజసిద్ధమైన రసాయనాలు శరీరం మీద ఎఫెక్ట్ చూపిస్తాయి. అయితే శరీరానికి పోషకాలను అందించే విటమిన్స్లా ఈ కెమికల్స్ను ఇవి ఫలానా వర్గానికి చెందుతాయి అని క్లాసిఫికేషన్ చేయలేదు. కొన్నేండ్లుగా నేను యూనివర్సిటీ క్లాసుల్లో విటమిన్స్, మినరల్స్, కార్బోహైడ్రేట్స్, ప్రొటీన్స్, ఫ్యాట్స్ వంటి పోషకాల గురించి చెప్తున్నా. కానీ ఈ మధ్య ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్ మీద ప్రత్యేకంగా ఒక కోర్సు తయారుచేశా. ఈ కోర్సులో మనం తినే ఫుడ్లో ఉండే రకరకాల బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్స్ల గురించి చెప్తున్నా. వాటితో పాటు ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్లో కొన్ని మెడిసిన్లా ఎలా పనిచేస్తాయనేది కూడా వివరిస్తున్నా.
ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్ అంటే...
ఆరోగ్యానికి మేలు చేసే బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్స్లను ఎక్కువమొత్తంలో కలిగి ఉన్న యాపిల్ పండు ఫంక్షనల్ ఫుడ్ క్యాటగిరీ కిందకు వస్తుంది. ఈ ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్... సూపర్ ఫుడ్స్ లాంటివి కాదు. సూపర్ఫుడ్ అనేది బజ్ వర్డ్ అని చెప్పొచ్చు. కాలె, పాలకూర, బ్లూబెర్రీస్ వంటి ఉత్పత్తులను ప్రమోట్ చేసుకునేందుకు మార్కెటర్స్ వాడుతున్న పదం ఇది. ‘సూపర్’ అనే లేబుల్ వేయడం వల్ల వాటి అమ్మకాలు పెరుగుతాయి. నిజానికి సూపర్ ఫుడ్ అంటే... అందులో సుపీరియర్ న్యూట్రిషనల్ వాల్యూ ఉండాలి. ఆరోగ్యానికి మేలు చేసే పోషకాలు ఉండాలి. ఉదాహరణకి సాల్మన్ (రవ్వ), ట్యునా చేపలు రెండూ సూపర్ ఫుడ్ కేటగిరీకి వస్తాయి. వీటిలో ఒమెగా –3 ఫ్యాట్స్ ఉంటాయి. ఈ ఫ్యాట్స్ గుండె ఆరోగ్యానికి మేలు చేస్తాయి. అలాకాకుండా సూపర్ ఫుడ్స్ అని చెప్పి మార్కెటింగ్ చేసే వాటిని తినడం వల్ల అడ్వర్టైజ్మెంట్స్లో వాళ్లు చెప్పినంత ఆరోగ్య లాభాలు అందవు. అలా ఎందుకంటే... ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్లా సూపర్ ఫుడ్స్ వల్ల ఆరోగ్యానికి మేలు జరుగుతుందని సైంటిఫిక్గా ఎటువంటి ఆధారాలు లేకపోవడమే.
కణాలు దెబ్బతినకుండా...
శరీరం ఎదుగుదల, అభివృద్ధికి అవసరమైన పోషకాలతో పాటు ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్లో పలురకాల బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్స్లు ఉంటాయి. ఇవి ఒక్కోటి శరీరానికి ఒక్కో రకంగా ఉపయోగపడతాయి. బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్సెస్ అనేవి కొన్ని ఫుడ్స్లో సహజంగానే ఉంటాయి. కొన్నింటిలో మాత్రం ప్రాసెసింగ్ చేసేటప్పుడు కలుపుతారు. బయోయాక్టివ్ కాంపొనెంట్స్ ఫుడ్లో ఎలా పెరుగుతాయి అనే విషయంపై ఇంకా పరిశోధనలు చేస్తున్నారు. అయితే వాటిలో ఉండే కాంపొనెంట్స్ మాత్రం కొత్తవేం కాదు. ఎవిడెన్స్ బేస్డ్ రీసెర్చిలో వాటివల్ల ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు ఉన్నాయనే విషయం ఎప్పుడో వెల్లడైంది. బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్సెస్కి ఉదాహరణగా కెరొటినాయిడ్స్ని చెప్పొచ్చు. వీటిని గుర్తించడం కూడా చాలా ఈజీ. వాటిలో పసుపు, నారింజ, ఎరుపు రంగు పండ్లు, కాయగూరలు అంటూ 850 రకాల రంగుల గ్రూప్ ఉంది. కెరొటినాయిడ్స్ ప్రైమరీ ఫంక్షన్ యాంటీఆక్సిడెంట్స్గా పనిచేస్తాయి.
అంటే శరీరంలో కణాలు దెబ్బతినకుండా ఇవి సాయం చేస్తాయన్నట్టు. కెరొటినాయిడ్స్ వేటికవి వేరు వేరు పద్ధతుల్లో పనిచేస్తుంటాయి. క్యారెట్స్లో ఎక్కువ మొత్తంలో ఉండే బీటా కెరోటిన్ చాలామంచి కెరొటినాయిడ్. క్యారెట్ తినడం వల్ల బీటా కెరొటిన్ విటమిన్–ఎగా మారుతుంది. విటమిన్– ఎ అనేది సాధారణమైన కంటి చూపుకి ఎంత అవసరమో తెలిసిన విషయమే. ల్యూటిన్, జెగ్జాంథిన్ ఈ రెండూ పసుపు రంగు కెరొటినాయిడ్స్. ఇవి మొక్కజొన్న, పెప్పర్స్(మిర్చి, క్యాప్సికమ్)లో ఉంటాయి. ఇవి దృష్టి లోపం రానీయకుండా చేస్తాయి. ప్రత్యేకించి పెద్దవాళ్ల కంటిచూపు మెరుగ్గా ఉండేలా చేస్తాయి ఇవి.తినే ఫుడ్, ఇతర బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్సెస్ నుంచి వచ్చే కెరొటినాయిడ్స్ కొన్ని రకాల క్యాన్సర్లు రాకుండా నిరోధిస్తాయి.
గుండె ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తాయి. కెరొటినాయిడ్స్ ఎక్కువగా ఉన్న పండ్లు, కాయగూరలు తినడం వల్ల కార్డియోవాస్కులర్ వ్యాధుల రిస్క్ తగ్గుతుంది. అయితే కెరొటినాయిడ్స్ సప్లిమెంట్స్ వాడితే సరిపోతుంది కదా అనుకునే వాళ్లకు ఇక్కడ ఒక విషయం చెప్పాలి. అలా సప్లిమెంట్స్ వాడటం వల్ల కొన్నిరకాల లాభాలు మాత్రమే వస్తాయి.
ఫంక్షనల్ ఫుడ్ మూవ్మెంట్...
‘యాన్ యాపిల్ ఎ డే కీప్ డాక్టర్ ఎవే’ అనే సామెత 1800 సంవత్సరానికి అటుఇటుగా పుట్టింది. న్యూట్రిషన్ అనేది అప్పుడప్పుడే పుడుతున్న సైన్స్. కానీ అప్పట్లోనే ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్, బయోయాక్టివ్ కాంపొనెంట్స్ అనే వాటి గురించి మాట్లాడేవారు. 1900 నుంచి 1970 తొలినాళ్లలో విటమిన్ లోపం మీద రీసెర్చ్ చేయడంపై దృష్టి పెట్టారు. విటమిన్ పుష్కలంగా ఉండే ఆహారాన్ని తినమని, ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్స్ తినడం వల్ల పోషకాహార లోపం కలుగుతుంది అని ప్రజల్లో అవగాహన పెంచడం మొదలుపెట్టారు. పోషకాహార లోపం వల్ల స్కర్వీ(చిగుళ్ల వాపు, పండ్ల నుంచి రక్తం కారటం) వంటి వ్యాధులు వస్తాయని చెప్పారు. ఈ జబ్బు విపరీతమైన విటమిన్ –సి, క్యాల్షియం లోపం వల్ల వస్తుంది. వీటితోపాటు ఎక్కువకాలం విటమిన్ –డి లోపం ఉంటే రికెట్స్ బారిన పడతారని కూడా హెచ్చరించారు. దాంతో కొన్ని రకాల పోషకాహారం మీద ప్రత్యేక దృష్టి పెట్టి వాటినే ఎక్కువగా తిన్నారు.
దాంతో ప్రాసెస్ చేసిన ఫుడ్ ఎక్కువగా అందుబాటులోకి వచ్చింది. ప్రాసెస్డ్ ఫుడ్ తినడం వల్ల బరువు పెరిగారు. డయాబెటిస్, హై బ్లడ్ ప్రెషర్, గుండె జబ్బులు మొదలయ్యాయి. ఇలాగైతే లాభం లేదనుకున్న యు.ఎస్. ప్రభుత్వం1980లో మొదటిసారి డైటరీ గైడ్లైన్స్ పబ్లిష్ చేసింది. అందులో కొవ్వు, చక్కెర, ఉప్పు తినడం మానేయాలని ప్రజలకు చెప్పింది. పబ్లిక్ హెల్త్ మెసేజ్ల ద్వారా ఫ్యాటీ ఫుడ్స్కి బదులు బ్రెడ్స్, పాస్తా వంటి స్టార్చీ ఫుడ్స్ తినమని చెప్పింది. ఇలాంటి మెసేజ్ వెనక ఉన్న అసలు ఉద్దేశం... ఫ్యాటీ ఫుడ్స్ తక్కువ తిని కార్బోహైడ్రేట్స్ ద్వారా కాలరీలను పెంచుకొమ్మని చెప్పటం. ఇలా చేయడం వల్ల సరిపడా కాలరీలు శరీరానికి అందుతాయి అనుకుంది అప్పటి ప్రభుత్వం. పోషకాహారానికి సంబంధించి ఇచ్చిన ఈ సలహా కాస్తా ఒబెసిటీని తారాజువ్వలా పెంచేసింది. అలాగే డయాబెటిస్ రేట్ కూడా పెరగడం మొదలైంది. అది ఇప్పటికీ పెరుగుతూనే ఉంది.
యాపిల్స్లో ...
ఇక యాపిల్ విషయానికి వస్తే... యాపిల్లో ఉండే సహజమైన డైటరీ ఫైబర్ బయోయాక్టివ్ కాంపొనెంట్. యాపిల్ గుజ్జులో ‘పెక్టిన్’ అనే ఫైబర్ ఉంటుంది. అది శరీరం శోషించుకున్న చక్కెర, కొవ్వులను తగ్గిస్తుంది. దానివల్ల డయాబెటిస్, గుండె జబ్బుల రిస్క్ తగ్గుతుంది. యాపిల్ తొక్కలో లాక్సేటివ్గా పనిచేసే ఫైబర్ ఉంటుంది. ఇదేకాకుండా యాపిల్స్లో ఎక్కువ మొత్తంలో సహజసిద్ధ రసాయనాలు అయిన పాలీఫినాల్స్ ఉంటాయి. ఇవి ఆరోగ్యంగా ఉంచుతాయి. దీర్ఘకాలిక వ్యాధులను తగ్గిస్తాయి.
పలురకాల ప్లాంట్ ఫుడ్స్లో ఎనిమిదివేలకి పైగా పాలీఫినాల్స్ను గుర్తించారు రీసెర్చర్లు. ఇక్కడ మీరో విషయం గుర్తుపెట్టుకోవాలి. ఆ పాలీఫినాల్స్ అన్నీ కూడా వాటి తొక్కల్లోనే ఉన్నాయి. అందుకనే ఈసారి నుంచి జ్యూస్, సాస్ లేదా తొక్కతీసి కాకుండా యాపిల్ను మొత్తంగా తినండి. పాలీఫినాల్స్ సబ్ క్లాస్ అయిన యాంథోసైనిన్స్ యాపిల్ తొక్క మీద ఉన్న ఎరుపు రంగులో ఉంటాయి. యాంథోసైనిన్స్ ఉన్న ఆహారం తినడం వల్ల గుండె ఆరోగ్యం మెరుగుపడుతుంది. అల్జీమర్స్ వ్యాధులకు చేసే చికిత్సలో కూడా ఇది బాగా ఉపయోగపడిందని స్టడీల్లో వెల్లడైంది. యాపిల్స్లో ఫ్లోరిడ్జిన్ అనే ప్రైమరీ పాలీఫినాల్ ఉంటుంది. అది రక్తంలో గ్లూకోజ్ను అదుపులో ఉంచడంలో సాయపడుతుంది. ఈ మధ్య చేసిన స్టడీలో కూడా చిన్న పేగులనుంచి విడుదలయ్యే గ్లూకోజ్ శోషణను తగ్గించి, కిడ్నీల ద్వారా బయటికి పంపేస్తుందని తేలింది. దీనివల్ల రక్తంలో గ్లూకోజ్ లెవల్ సరిగా ఉంటుంది.
రోజుకి ఒకటా? రెండా?
ఇదంతా ఓకే కానీ ఫంక్షనల్ ఫుడ్ యాపిల్ తింటే నిజంగానే డాక్టర్ దగ్గరకు వెళ్లాల్సిన అవసరం ఉండదా అనే డౌట్ వస్తుంది చాలామందికి. ఈ విషయం తేల్చేందుకే పరిశోధకులు ట్రై చేశారు. యు.ఎస్.ఎ. కి చెందిన రీసెర్చర్ల బృందం ఒకటి ‘యాపిల్ ఈటింగ్ ప్యాటర్న్.. నెంబర్ ఆఫ్ డాక్టర్ విజిట్స్’ అనే సబ్జెక్ట్ మీద స్టడీ చేసింది. ఎనిమిదివేల మందికి పైగా పెద్దవాళ్లను ఇందులో భాగం చేసింది. వీళ్లలో 9 శాతం మంది రోజూ యాపిల్ తిన్నారు. జనాభా, ఆరోగ్యకరమైన అంశాలను లెక్కలోకి తీసుకుని రోజూ యాపిల్ తినేవాళ్లను, తినని వాళ్లతో పోల్చి చూశారు. రోజూ యాపిల్ తినేవాళ్లకు మెడిసిన్ వాడాల్సిన అవసరం తక్కువ పడింది. డాక్టర్ని కలవాల్సిన అవసరం మాత్రం తిన్న, తినని వాళ్లకి... ఇద్దరికీ ఒకేలా ఉంది.
రోజుకి ఒక యాపిల్ తినడం వల్ల డాక్టర్ని దూరం పెట్టలేకపోతున్నామంటే రోజుకి రెండు లేదా మూడు యాపిల్స్ తినాలా? ఈ ప్రశ్నని కూడా వదలదల్చుకోలేదు రీసెర్చర్లు. యూరోపియన్ రీసెర్చర్లు రోజుకి రెండు యాపిల్స్ తింటే ఏం లాభం అనే దానిమీద రీసెర్చ్ చేశారు. ఇలాచేయడం వల్ల గుండె ఆరోగ్యం మెరుగుపడిందని తేల్చారు. ఈ రీసెర్చ్లో40 మంది పెద్దవాళ్లను శాంపిల్గా తీసుకున్నారు. బ్రెజిలియన్ రీసెర్చర్ల స్టడీలో రోజుకు మూడు యాపిల్స్ తినడం వల్ల బరువు తగ్గడం, రక్తంలో గ్లూకోజ్ లెవల్ సరిగా ఉండడం గమనించారు. ఈ స్టడీని అధిక బరువు ఉన్న 40 మంది ఆడవాళ్ల మీద చేశారు. మొత్తంమీద అర్ధమయ్యేదేంటంటే యాపిల్ను వండాల్సిన పని లేదు. రిఫ్రిజిరేటర్లో పెట్టకపోయినా వారం రోజుల వరకు పాడవదు. అందుకని యాపిల్స్ను మీ కార్ట్లోకి చేర్చడం తప్పనిసరి. రోజుకి కనీసం ఒక యాపిల్ తినే అలవాటు చేసుకుని ఆరోగ్యంగా ఉండండి” అంటోంది జానెట్ కోల్సన్.
యాపిల్లో విటమిన్-ఎ ఎక్కువగా ఉండదు. క్యారెట్స్ కళ్ల ఆరోగ్యానికి ఎలాగైతే మేలు చేస్తాయో అలాంటిదీ లేదు. అలాగే విటమిన్-సి కి యాపిల్ మంచి సోర్స్ కాదు. అంతెందుకు జలుబు లాంటివి దరిచేరనీయకుండా అడ్డుగోడలా నిలబడే ఆరెంజెస్లా కూడా కాదు. అయినప్పటికీ రోజుకో యాపిల్ తింటే డాక్టర్ దగ్గరకు వెళ్లాల్సిన అవసరం రానీయదు అంటారు ఎందుకు? ‘‘ఎందుకంటే ఇక్కడ చెప్పినవేవీ లేకపోయినా కూడా యాపిల్ అనేది ఫంక్షనల్ ఫుడ్ కిందకు వస్తుంది. యాపిల్స్లో బయోయాక్టివ్ సబ్స్టెన్సెస్ ఉంటాయి” అంటున్నారు జానెట్ కోల్సన్. ఈమె మిడిల్ టెన్నెస్సె స్టేట్ యూనివర్సిటీలో న్యూట్రిషన్ అండ్ ఫుడ్ సైన్స్ ప్రొఫెసర్. ఆ విషయాల గురించి ఆమె మాటల్లోనే మరిన్ని వివరాలు...
ఫుడ్ హెల్త్ మీద జపాన్ ఫోకస్
అన్ని దేశాల్లోకెల్లా జపాన్ ప్రజలు ఆరోగ్యకరమైన జనాభా అంటారు. కానీ 21వ శతాబ్దంలో మాత్రం చాలామంది జపనీయులు అమెరికన్ డైట్అడాప్ట్ చేసుకున్నారు. ఆ డైట్ వల్ల యు.ఎస్.లో ఎలాంటి ఆరోగ్య సమస్యలు వచ్చాయో అలాంటి సమస్యలే జపాన్లో కూడా మొదలయ్యాయి. ఆ దేశ ప్రజల నడుము చుట్టుకొలత పెరిగి, అనారోగ్యం బారిన పడే వాళ్ల సంఖ్య పెరిగిపోయింది. అది గమనించిన జపాన్ ప్రభుత్వం వెంటనే ఆ సమస్యకు చెక్ పెట్టాలి అనుకుంది. అలా1980ల్లో మొట్టమొదటిసారి ‘ఫంక్షనల్ ఫుడ్స్’ అనే కాన్సెప్ట్ ప్రవేశపెట్టింది.
ఈ కాన్సెప్ట్ను ఫాలో అయిన మొదటి దేశం జపాన్. ఇది ఆరోగ్యానికి ఎంతో మేలు చేస్తుందని శాస్త్రీయంగా నిరూపించారు కూడా. అలా ప్రజల దృష్టి మరల్చి మంచి ఫలితాల్ని సాధించారు జపాన్లో. ప్రజల ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు దృష్టిలో పెట్టుకుని దాదాపు వెయ్యికి పైగా స్పెషల్ ఫుడ్స్, బేవరేజ్లను అప్రూవ్ చేసింది. వాటిలో హైపోఅలెర్జినిక్ రైస్ ఒకటి. మామూలుగా అయితే రైస్ వల్ల అలర్జీలు రావు. కానీ జపాన్ ప్రజల్లో మాత్రం అదే ప్రధాన సమస్య అయింది.