
శరీరంలో ఎక్కడో ఓ చోట చిన్న గడ్డలా మొదలవుతుంది. మెల్లమెల్లగా మిగతా భాగాలకు విస్తరిస్తుంది. నొప్పి లేకుండా మనిషిని ఊపిరితీసుకోనీయని పరిస్థితిలోకి నెట్టేస్తుంది క్యాన్సర్ గడ్డ. దీన్నే క్యాన్సర్ కణితి అంటారు. అందుకని మొదటి స్టేజ్లోనే క్యాన్సర్ని గుర్తించడం చాలాముఖ్యం. మగవాళ్ల కంటే ఆడవాళ్లలోనే ఎక్కువగా కనిపించే క్యాన్సర్లలో ముఖ్యమైనది బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్. దీన్ని ముందుగానే గుర్తిస్తే.. తొందరగానే కోలుకోవచ్చు, ప్రాణాల్ని కాపాడుకోవచ్చు అంటున్నారు ఆంకాలజిస్ట్ సత్య దత్తాత్రేయ.
ప్రతిఒక్కరికి క్యాన్సర్ మీద అవేర్సెన్ ఉండడం చాలా ముఖ్యం. ముఖ్యంగా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ విషయంలో మహిళలు జాగ్రత్తగా ఉండాలి. ఈ క్యాన్సర్ మీద అవగాహన పెంచడం కోసం అక్టోబర్ నెలను ‘బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ అవేర్నెస్ మంత్’గా ప్రకటించింది డబ్ల్యూ.హెచ్.వో రొమ్ము క్యాన్సర్ రాకుండా తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు, డయాగ్నసిస్, ట్రీట్మెంట్ గురించి చెప్పడమే దీని ప్రధాన ఉద్దేశ్యం. 2020లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా 22.8 శాతం మంది బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ బారిన పడ్డారు. వీళ్లలో 6.4 శాతం మంది చనిపోయారు.
రిస్క్ని పెంచుతాయి
మిగతా క్యాన్సర్లలాగ రొమ్ము క్సాన్సర్ రావడానికి ఫలానా కారణం ఇదని కచ్చితంగా చెప్పలేం. అయితే, ఈ క్యాన్సర్కి కొన్ని రిస్క్ ఫ్యాక్టర్స్ ఉన్నాయి. అవేంటంటే... చిన్న వయసులోనే (12 ఏండ్లలోపే) పీరియడ్స్ మొదలవ్వడం, మెనోపాజ్ ఆలస్యం కావడం, ముప్ఫయ్యేండ్ల తర్వాత పిల్లల్ని కనడం, గర్భం దాల్చకపోవడం వంటివి బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ముప్పుని పెంచుతాయి. లావుగా ఉన్నా ఈ క్యాన్సర్ బారిన పడే అవకాశం ఉంది. ఇవేకాకుండా... కుటుంబంలో ఎవరికైనా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఉన్నా లేదంటే బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ జీన్స్లో (బీఆర్సీఏ 1, బీఆర్సీఏ 2 జీన్స్)లో మ్యూటేషన్స్ జరిగినా కూడా ఈ క్యాన్సర్ రావచ్చు. కొందరికి బ్రెస్ట్లో కొన్ని కణాలు అసంఖ్యాకంగా పెరిగిపోతుంటాయి. వాటిని ‘లాబ్యులార్ కార్సినోమా ఇన్ సిటు’ (ఎల్సీఐఎస్) అంటారు. ఇవి క్యాన్సర్ కణాలు కాకపోయినా వీళ్లకు తొందరగా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ వచ్చే అవకాశం ఉంది. అంతేకాదు ఒక బ్రెస్ట్కి క్యాన్సర్ వస్తే, రెండో బ్రెస్ట్లో కూడా క్యాన్సర్ కణితులు పెరిగే అవకాశం ఉంది.
ఈస్ట్రోజన్ రిసెప్టార్ పాజిటివ్ (ఇఆర్ పాజిటివ్), ప్రొజెస్టిరాన్ రిసెప్టార్ పాజిటివ్ (పీఆర్ పాజిటివ్) ఉన్నా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ రావొచ్చు. దీన్ని ‘ఇఆర్, పీఆర్ పాజిటివ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్’ అంటారు. హ్యూమన్ ఎపిడెర్మల్ గ్రోత్ ఫ్యాక్టర్ 2 (హర్2) పాజిటివ్ ఉన్నా కూడా ఈ క్యాన్సర్ వస్తుంది. బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఉన్నవాళ్లలో మూడోవంతు మందికి ఇది పాజిటివ్ ఉంటుంది. మరికొందరిలో ఈఆర్, పీఆర్, హర్2 నెగెటివ్ ఉంటాయి. దీన్ని ‘ట్రిపుల్ నెగెటివ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్’ అంటారు.
ఈ లక్షణాలు కనిపిస్తే..
రొమ్ములో చిన్న గడ్డ ఏర్పడినా కూడా అది క్యాన్సర్ గడ్డ కావచ్చని భయపడుతుంటారు చాలామంది. అయితే, బ్రెస్ట్లో ఏర్పడే గడ్డలన్నీ క్యాన్సర్ గడ్డలు కావు. వాటిలో కాన్సర్ కణితులు కానివి కూడా ఉంటాయి. మరి... క్యాన్సర్ గడ్డల్ని ఎలా గుర్తించాలంటే.. అవి గట్టిగా ఉంటాయి. ముట్టుకున్నా కూడా నొప్పి ఉండదు. క్యాన్సర్ గడ్డలు సైజ్( దాదాపు ఐదు సెంటీమీటర్ల వరకు) మెల్లిగా పెరుగుతుంటాయి. వాటి ఆకారం మారుతుంది. అంతేకాదు క్యాన్సర్ కణితి ఏర్పడిన బ్రెస్ట్ సైజ్ కూడా మారుతుంది. ఇవేకాకుండా చనుమొనల దగ్గర సొట్టలు పడడం, బ్రెస్ట్ నుంచి నీళ్లలాంటి ద్రవం కారడం కూడా క్యాన్సర్ గడ్డ తాలూకూ లక్షణాలే. అంతేకాదు చనుమొనలు లోపలికి వెళ్లినట్టు ఉన్నా, బ్రెస్ట్ మీది చర్మం ఎర్రగా లేదా ఆరెంజ్ రంగులోకి మారినా, కణితి ఉన్న చోట చర్మం తెల్లని పొరలుగా లేచినట్టు కనిపిస్తున్నా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ స్క్రీనింగ్ చేయించుకోవాలి.
ఆలస్యం చేసేకొద్దీ..
బ్రెస్ట్ లో ఏర్పడిన క్యాన్సర్ గడ్డల్ని ముందుగా గుర్తించడం చాలాముఖ్యం. లేకుంటే కోలుకోవడానికి ఎక్కువ టైం పట్టడమే కాకుండా మిగతా శరీర భాగాల మీద వాటి ప్రభావం ఉంటుంది. ఎలాగంటే... క్యాన్సర్ గడ్డలు బ్రెస్ట్ నుంచి లింఫ్ గ్రంథులకు చేరతాయి. దాంతో అవి ఉబ్బుతాయి. అక్కడి నుంచి మెడ వెనక (కాలర్ బోన్) మీద కూడా ఈ గడ్డలు ఏర్పడడంతో మెడ నొప్పి మొదలవుతుంది. కొందరిలో మెదడులో కూడా క్యాన్సర్ గడ్డలు కనిపిస్తాయి. ఎముకల మీద ఇవి ఊపిరితిత్తులకు విస్తరిస్తే... దగ్గు, ఆయాసం వస్తాయి. లివర్ మీద ఏర్పడితే పొట్ట పైభాగంలో నొప్పి ఉంటుంది. ఈ క్యాన్సర్లో ఎర్లీ, లోకల్లీ అడ్వాన్స్డ్, మెటాస్టాటిక్ దశలు ఉంటాయి. ఎర్లీ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్లో కణితి సైజ్ చిన్నగా ఉంటుంది. అప్పటికీ ఇంకా లింఫ్ గ్రంథుల (లింఫ్నోడ్స్) మీద ఈ గడ్డలు ఏర్పడవు. ఒకవేళ ఏర్పడినా ఒకటి రెండు లింఫ్ గ్రంథుల మీదనే వీటి ప్రభావం ఉండొచ్చు. లోకల్లీ అడ్వాన్స్డ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్లో క్యాన్సర్ గడ్డలు నాలుగైదు లింఫ్నోడ్స్కి పాకుతాయి. వాటి సైజ్ (5 సెంటీమీటర్ల కంటే ఎక్కువ) పెరుగుతుంది. చనుమొనలు లేదా బ్రెస్ట్ మీది చర్మం లోపలికి వెళ్తుంది.
మెటాస్టాటిక్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్– ఈ స్టేజీలో క్యాన్సర్ గడ్డలు బ్రెస్ట్లోనే కాకుండా ఊపిరితిత్తులు, ఎముకలతో పాటు లివర్ మీద కూడా పెరుగుతాయి. కొందరిలో మెదడుకి కూడా ఈ కణితులు పాకుతాయి. దీన్నే అడ్వాన్స్డ్ స్టేజ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ అంటారు.
బయాప్సీ టెస్ట్తో..
బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ డయాగ్నసిస్ కోసం... మమ్మోగ్రఫీ. అల్ట్రాసౌండ్, ఎక్స్ రే తీస్తారు. ఆ తర్వాత బయాప్సీ టెస్ట్ చేస్తారు. బయాప్సీలో బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఉందని తెలిస్తే వెంటనే ట్రీట్మెంట్ మొదలుపెడతారు. అయితే అది ఏ రకమైన బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ అనేది తెలుసుకోవడానికి ఇమ్యునో హిస్టో కెమిస్ట్రీ (ఐహెచ్సీ) టెస్ట్ చేస్తారు. దీంట్లో ఈస్ట్రోజన్, ప్రొజెస్టిరాన్ హార్మోన్ రిసెప్టార్లు ఉన్నాయా? లేదా? అనేది తెలుస్తుంది. హార్మోన్ రిసెప్టార్లు పాజిటివ్ ఉంటే హార్మోనల్ థెరపీ అవసర మవుతుంది.
ట్రీట్మెంట్ రకాలివి
బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఏ స్టేజ్లో ఉంది అనేదాన్ని బట్టి ట్రీట్మెంట్ చేస్తారు. ఈ క్యాన్సర్ తొలిదశలో ఉంటే... ఆపరేషన్ చేసి కణితుల్ని తీసేస్తారు. అయితే... ఆపరేషన్ రిపోర్ట్ని బట్టి కీమో అవసరమా? రేడియేషన్ థెరపీ చేయొచ్చా? హార్మోనల్ థెరపీ చేయాలా? అనేది నిర్ణయిస్తారు.
- ఇంతకుముందు బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ పేషెంట్లకు ‘మాస్టెక్టోమీ’ చేయాల్సి వచ్చేది. అంటే... ఈ సర్జరీలో మొత్తం బ్రెస్ట్ తీసేస్తారు. కానీ ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చాలామందికి ‘బ్రెస్ట్ కన్జర్వింగ్ సర్జరీ’ చేస్తున్నారు. ఇందులో క్యాన్సర్ గడ్డలు ఉన్న రొమ్ము భాగాన్ని మాత్రమే తీసేస్తారు. తీసేసిన భాగం మళ్లీ పెరుగుతుంది కాబట్టి పేషెంట్స్కి మానసిక బాధ ఉండదు.
- బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ముదిరిన వాళ్లకు ‘బ్రెస్ట్ కన్జర్వింగ్ సర్జరీ’తో జబ్బుని నయం చేయడం సాధ్యం కాదు. అలాంటివాళ్లకు 6 నుంచి 8 సెషన్లు కీమో థెరపీ చేయాలి. ఈ థెరపీలో... ఇంజెక్షన్ల రూపంలో కెమికల్స్ని రక్తంలోకి ఎక్కిస్తారు. ఈ కెమికల్స్ క్యాన్సర్ కణాల్లోని డి.ఎన్.ఎ, ప్రొటీన్లను నాశనం చేస్తాయి. దాంతో క్యాన్సర్ గడ్డలు తగ్గిపోతాయి.
- ఈస్ట్రోజన్ రిసెప్టార్, ప్రొజెస్టిరాన్ రిసెప్టార్ పాజిటివ్ ఉన్నవాళ్లకు హార్మోనల్ థెరపీ చేస్తారు. హ్యూమన్ ఎపిడెర్మల్ గ్రోత్ ఫ్యాక్టర్ 2 పాజిటివ్ ఉన్నవాళ్లకు టార్గెట్ థెరపీ ట్రీట్మెంట్ చేస్తారు. ట్రిపుల్ నెగెటివ్ బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఉంటె కీమో థెరపీతో పాటు ఇమ్యునో థెరపీ చేయాలి.
రొమ్ము క్యాన్సర్ని ముందుగానే గుర్తించడం కోసం... మహిళలు నెలకొకసారి సొంతంగా బ్రెస్ట్ ఎగ్జామినేషన్ చేసుకోవాలి. రొమ్ముల్ని చేతితో తడుముతూ.. గడ్డలు ఉన్నాయోమో చెక్ చేసుకోవాలి. అలానే బ్రెస్ట్ సైజ్లో తేడా కనిపించినా అలర్ట్ కావాలి. అంతేకాదు ఏడాదికి ఒకసారి డాక్టర్ని కలిసి బ్రెస్ట్ స్క్రీనింగ్ చేసుకోవాలి. తల్లిదండ్రుల్లో ఎవరికైనా బ్రెస్ట్ క్యాన్సర్ ఉంటే జీన్ టెస్ట్ చేయించుకోవాలి.
ఈ జాగ్రత్తలతో...
బ్యాలెన్స్డ్ డైట్ తప్పనిసరి. ఆరోగ్యకర మైన ఫుడ్ తినడమే కాకుండా బరువు పెరగ కుండా చూసుకోవాలి. సీజనల్గా దొరికే పండ్లు, కూరగాయలు ఎక్కువ తినాలి. వీటిలో ప్రిజర్వేటివ్స్ తక్కువ కాబట్టి ఆరోగ్యానికి చాలా మంచివి. సిగరెట్, ఆల్కహాల్కు దూరంగా ఉండాలి. వారంలో నాలుగైదు రోజులు ఎక్సర్సైజ్ చేయాలి.
డాక్టర్. పాలంకి సత్య దత్తాత్రేయ
డైరెక్టర్, చీఫ్ ఆఫ్ మెడికల్ ఆంకాలజీ సర్వీసెస్
రెనోవా సౌమ్య క్యాన్సర్ సెంటర్, సికింద్రాబాద్.