రాబోయేది వర్షాకాలం. బయటకు వెళ్లాలంటే తోడుగా గొడుగు ఉండాల్సిందే. లేకపోతే తడిసి ముద్దవడం ఖాయం. ఎంత రెయిన్కోట్స్ ఉన్నా.. మొన్నమొన్నటి దాకా ఎండలో, వానలో కాపాడింది గొడుగే. అందుకే ఇప్పటికీ దీని ప్రాముఖ్యం తగ్గలేదు. ఎన్ని వచ్చినా మనదేశంలో అయితే గొడుగులదే హవా. అలాంటి అంబ్రెల్లా వెనక పెద్ద కథే ఉంది.
‘అంబ్రెల్లా’ అనే పదం లాటిన్ భాష నుంచి వచ్చింది. లాటిన్లో ‘అంబ్ర’ అంటే నీడ అని అర్థం. నిజానికి మొదట గొడుగులను తయారుచేసింది ఎండ బారి నుంచి కాపాడేందుకు. అందువల్లే దీన్ని ‘అంబ్ర’ అనేవాళ్లు. అయితే, రానురాను వానలో తడవకుండా ఉండేందుకు కూడా గొడుగు చక్కని సాధనమైంది. గొడుగును ‘పారసోల్’ అని కూడా అంటారు. ఇది ఇటాలియన్ పదం. దీని అర్థం కూడా ‘ఎండ నుంచి రక్షణ’ కావడం గమనార్హం.
చైనాలో నాలుగు వేల ఏండ్ల కిందటే గొడుగులు వాడిన ఆధారాలున్నాయి. అలాగే అంతకంటే ముందే ప్రాచీన ఈజిప్టులో వీటి వాడకం ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది.
- ఈజిప్టులో బయటపడిన పురాతన విగ్రహాలు, చిత్రాల్లో గొడుగు ఉంది. అప్పట్లో వీటిని రకరకాల పక్షుల ఈకలు, తామర ఆకులతో తయారుచేసేవారని వీటిని చూస్తే తెలుస్తోంది. వీటిని రాజులు, దేవుళ్లు/దేవతలకు ఎండ పడకుండా చేసేందుకు, గౌరవసూచకంగా వాడేవారు.
- ప్రాచీన చైనాలో రాజులకు ఎండ తగలకుండా పట్టుతో తయారుచేసిన గొడుగులను సేవకులు పట్టుకునేవారు. అందుకే అప్పటి చైనా చిత్రాల్లో రకరకాల పూలు, పక్షులు, ప్రాంతాలను చిత్రీకరిస్తూ సిల్క్తో తయారుచేసిన పారసోల్స్ కనిపిస్తాయి.
- చైనాలో తయారయ్యే ఆయిల్–పేపర్ గొడుగులకు వెయ్యేండ్ల హిస్టరీ ఉంది. హాన్ వంశీయుల కాలంలో మొదట వాడుకలోకి వచ్చిన ఈ రకం గొడుగులు స్థానిక కళాకారుల నైపుణ్యాన్ని చెప్తాయి. వీటిని వెదురు, బంక, పట్టు, ఈకలు, ఆకులు వంటి వాటిని వాడి తయారుచేస్తారు. చైనీస్ సినిమాలు చూస్తే ఈ గొడుగులు కనిపిస్తాయి.
- మొదట్లో గొడుగును ఆడవాళ్లు మాత్రమే వాడే వస్తువుగా భావించేవారు. అయితే, యూరప్ సామాజిక వేత్త జొనాస్ హాన్వే 1750లో మొదటిసారి గొడుగుతో లండన్ వీధుల్లో తిరిగాడు. దీంతో ఆ తర్వాత క్రమంగా మగవాళ్లు కూడా గొడుగు వాడడం మొదలుపెట్టారు.
- బ్రిటన్ వ్యాపారవేత్త జేమ్స్ స్మిత్ 1830లో లండన్ వేదికగా ‘జేమ్స్ స్మిత్ అండ్ సన్స్’ పేరుతో మొట్టమొదటి మోడర్న్ గొడుగుల దుకాణం ప్రారంభించాడు. ఇది ఇప్పటికీ ఉంది. చేతితో తయారుచేసిన పలు రకాల గొడుగులు ఇక్కడ ఉంటాయి.
- తలపైన టోపీలా ధరించే గొడుగును కనుగొన్నట్లు1880లో ఒక పుకారు వచ్చింది. రాబర్ట్ డబ్ల్యూ ప్యాటన్ అనే ఆయన మెక్సికోలో పురాతన శిలాజాలు, లోహాల కోసం వెతుకుతున్నప్పుడు ఈ టోపీ గొడుగును గుర్తించినట్లు చెప్పాడు.
- గొడుగులను ఉంచడానికి ఉపయోగపడే స్టాండ్లపై 1885లో విలియం సి.కార్టర్ పేటెంట్ పొందాడు.
- బీచ్ల్లో ఉపయోగించే గొడుగుల్లో ఫ్రాంక్ఫోర్డ్ మంచి పేరు పొందింది. ఇది గట్టిగా ఉండడంతోపాటు అంత తేలికగా గాలికి ఎగిరిపోదు. దీన్ని 1940లో తయారుచేశారు.
- జ్యూస్ ఉన్న గ్లాసుల మీద చిన్న చిన్న గొడుగులను ఉంచడాన్ని 1959లో హవాయిలోని ఓ హోటల్ వెయిటర్ మొదలుపెట్టాడు. తాను తయారుచేసిన ప్రత్యేక జ్యూస్ మిశ్రమాల్లో వీటిని టూత్ పిక్లుగా వాడేందుకు తయారుచేశాడు.
- కుక్కలు వర్షంలో తడవకుండా ఉండేందుకు1965లో కెన్నెత్ వార్త్ ప్రత్యేకమైన గొడుగులు తయారుచేశాడు.
- ఫోల్డబుల్ గొడుగును 1969లో బ్రాడ్ఫోర్డ్ ఇ.ఫిలిప్స్ కనుగొన్నాడు.
- పర్యావరణానికి అనుకూలమైన గ్రీన్ అంబ్రెల్లాను 2011లో వేన్ హెమింగ్వే రూపొందించాడు. 22.5శాతం ప్లాంట్ మెటీరియల్తోపాటు, వృథాగా పారేసిన కోక్ బాటిల్స్తో తయారుచేశాడు.
- ఒక కప్ప చిన్న ఆకును గొడుగులా పట్టుకొని ఉన్న చిత్రాన్ని 2013లో నేషనల్ జియోగ్రాఫిక్ ఛానెల్ ఫొటోగ్రాఫర్ ఒకరు ఫొటో తీశారు. ఇది అప్పట్లో ప్రపంచాన్ని ఎంతగానో ఆకట్టుకుంది. అలాగే గొడుగుల వాడకంపై సరికొత్త చర్చకు దారితీసింది.
- హాంకాంగ్కు స్వయంప్రతిపత్తిని కోరుతూ, చైనాకు నిరసనగా 2014లో స్థానికులు జరిపిన ఉద్యమంలో గొడుగుది ఓ సరికొత్త రోల్. ఆందోళనకారులపై చైనా పోలీసులు పెప్పర్ స్ప్రే చల్లితే.. దాని నుంచి రక్షణకు వాళ్లు గొడుగులు వాడారు. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆకర్షించింది.
- వర్షం పడే సూచనలు ఉంటే ముందుగానే తెలిపే ‘ఊంబ్రెల్లా’ అనే స్మార్ట్ గొడుగును వెజూ కంపెనీ 2016లో తయారుచేసింది. దీన్ని బ్లూటూత్ ద్వారా ఫోన్కు కనెక్ట్ చేసుకొని అది పంపే మెసేజ్లను తెలుసుకోవచ్చు.
- డ్రోన్ ద్వారా ఎగిరే గొడుగును 2018లో జపాన్లో ఆవిష్కరించారు. వర్షం పడేటప్పుడు తలపై ఎగురుతూ మనల్ని తడవనీయదు. చేత్తో పట్టుకోవాల్సిన అవసరమే లేదు.
- అమెరికాలోని న్యూ అర్లీన్స్ నగరంలో పెళ్లి వేడుకలకు గొడుగులను తీసుకెళ్లడం ఒక ట్రెడిషన్.
- అమెరికాలో గొడుగులపై దాదాపు 1,20,000 ల పేటెంట్లు ఉన్నాయి. అలాగే అక్కడి జనాభాలో సుమారు 45 శాతం మంది దగ్గర గొడుగులున్నాయి. అంతేకాదు, ఇక్కడ ఏటా సుమారు 33 మిలియన్ (సుమారు 3 కోట్ల 30 లక్షల) గొడుగులు అమ్ముతారు.
వీధులపైన గొడుగులు
పోర్చుగల్లోని అగ్యుడా నగరంలో ఏటా అగ్యుడా అగితాగ్యుడా ఆర్ట్ ఫెస్టివల్లో భాగంగా వీధుల్లో రంగు రంగుల, అందమైన గొడుగులు ఎగురుతుంటాయి. టూరిజం పెంచేందుకు ఇలా గొడుగులను గాల్లో వేలాడదీస్తారు. దాన్ని చూడడానికి దేశ, విదేశాల నుంచి ఇక్కడికి సందర్శకులు క్యూ కడతారు.
కన్నుల పండుగ.. బో సంగ్ ఫెస్టివల్
థాయ్లాండ్లోని బో సంగ్ (బోర్సంగ్) గ్రామంలో ప్రతి ఏడు అంబ్రెల్లా ఫెస్టివల్ కన్నుల పండుగగా జరుగుతుంది. చియాంగ్ మైయి నగరానికి తూర్పున కూతవేటు దూరంలో ఉంటుంది బో సంగ్. పండుగ రోజు రకరకాల రంగుల్లో వేలాది వెదురు గొడుగులు కనువిందు చేస్తాయి. ప్రతి షాపు దగ్గర వీటిని అలంకరిస్తారు. మూడు రోజుల పాటు జరిగే ఈ ఫెస్టివల్ను చూడడానికి వేలాది మంది వెళ్తారు. స్థానికులు, జానపద కథల ప్రకారం ఇక్కడి గొడుగుల తయారీకి వందల ఏండ్ల చరిత్ర ఉంది. అప్పట్లో థాయ్లాండ్ నుంచి బర్మాకు వేలాది మంది చదువుకోవడానికి వెళ్లేవారు.
అలాంటివాళ్లలో ‘ ఫ్రా ఇంతా’ ఒకరు. ఆయన ఒకసారి బర్మా నుంచి వస్తుండగా ఎండ నుంచి రక్షణకు అక్కడి వారు ఒక గొడుగు ఇచ్చారు. ఆయన ఆ గొడుగును తయారుచేసిన గ్రామానికి వెళ్లి వాటి తయారీని గమనించాడు. అక్కడే ఉండి ఆ గొడుగులు ఎలా తయారు చేయాలో నేర్చుకున్నాడు. తిరిగి సొంతూరు బో సంగ్కు వచ్చాడు. గ్రామాల్లో పంటల కాలం లేనప్పుడు ఆదాయం ఉండదు. ఆ టైంలో గొడుగులు తయారుచేసి ఆదాయం సంపాదించమని గ్రామస్థులకు నేర్పించాడు. ఆ తర్వాత ఈ ఊరు గొడుగుల తయారీకి కేరాఫ్ అడ్రస్ అయింది. అందుకే ఈ గ్రామంలో ఇప్పటికీ ఆయన విగ్రహం కనిపిస్తుంది.
ఇవి కూడా చదవండి
ఈ ఊళ్లో ఇండ్లన్నీ ఒకేలా ఉంటాయి
జై భీమ్ కోసం అడవిలో తిరిగా
